افزایش قدرت محاسباتی پروژه های هوش مصنوعی در مقیاس بزرگ تا 1 اگزافلاپس، افزایش حجم زیرساخت های پردازش مشترک تا 5 اگزافلاپس، افزایش تعداد محصولات مبتنی بر دانش هوش مصنوعی تا 2000 محصول، افزایش فروش شرکت ها در این زمینه تا 2 هزار میلیارد تومان و قرار گرفتن کشور در بین 10 کشور. این حوزه یکی از اهداف سند ملی هوش مصنوعی است و اولویت های الف و ب برای حوزه های ده گانه تعریف شده است.
به گزارش ICTNNسند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران در پی تصویب ماده واحده «نهایی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» مصوب آبان ماه سال گذشته در شورای عالی فرهنگی انقلاب و در اجرای تفویض موضوع ماده واحده «تاسیس شورای رهبری و تشکیل سازمان اطلاعات ملی» «مصنوعی» مصوب 901 اجلاسیه خرداد ماه سال جاری، در جلسه 483 هجری شمسی به تصویب رسید. معاونت شورای عالی انقلاب فرهنگی
در این سند هوش مصنوعی به صورت زیر تفسیر شده است:
هوش مصنوعی توانایی یک ماشین برای انجام عملکردهای خودکار و سیستماتیک از جمله یادگیری، درک، استنتاج، حل مسئله، پیش‌بینی، تصمیم‌گیری و اقدام از طریق به کارگیری دانش، اطلاعات و پردازش داده‌ها است که منشأ اثرات گسترده‌ای است. در مورد انسان و روابط انسانی در محیط فیزیکی یا مجازی و همچنین بازتاب های محیطی. هوش مصنوعی داده‌ها، شبکه‌ای، الگوریتمی، خوشه‌ای، لایه‌ای و یکپارچه بر اساس منطق‌های کلاسیک و مدرن است.
اصول و مبانی ارزش ها
مطابق با مبانی ارزشی جمهوری اسلامی ایران در قانون اساسی و اعلامیه مرحله دوم انقلاب اسلامی و مبانی ارزشی نظام علمی و فناوری مندرج در نقشه جامع علمی کشور و تاکید بر حاکمیت جهان بینی توحیدی اسلام، مردم سالاری دینی، عدالت خواهی، کمال گرایی، ثروت آفرینی، هماهنگی با محیط زیست و اهمیت کرامت انسانی در تمامی ابعاد علم، فناوری و نوآوری، اصول و ارزش های این سند عبارتند از:
| ردیف | اصول و ارزش ها |
| 1 | پایبندی به مبانی دینی و مجموعه ارزش های اخلاقی اسلام در جهت تقویت سبک زندگی اسلامی و حیات طیبه جاودانه |
| 2 | توجه به ابعاد وجودی انسان بر اساس فلسفه و آموزه های اسلامی در توسعه و کاربرد هوش مصنوعی |
| 3 | توسعه و کاربرد هوش مصنوعی با هدف ارائه آرمان ها و ارزش های مربوط به انسان الهی و جامعه اسلامی |
| 4 | آرمان گرایی، خودمختاری، اعتماد به نفس، درون گرایی و برون گرایی در توسعه اکوسیستم هوش مصنوعی |
| 5 | توجه به عدالت، حیثیت، حقوق و سلامت جسمی، روانی و روانی انسان در سازوکار آموزش و کاربرد هوش مصنوعی. |
| 6 | حفظ استقلال، امنیت، منافع و اقتدار ملی در برابر توسعه فناوری هوش مصنوعی در سراسر جهان |
| 7 | توسعه آینده نگر اکوسیستم هوش مصنوعی توانمند، آموزنده، اخلاقی و تمدن آفرین |
| 8 | رعایت حریم خصوصی و حفاظت از امنیت داده ها و اطلاعات در اکوسیستم هوش مصنوعی |
| 9 | رویارویی هوشمندانه با قدرت های بزرگ با رویکرد انحصار طلبی |
| 10 | جلوگیری از سوء استفاده از هوش مصنوعی برای تسلط انسان بر انسان و تسلط هوش مصنوعی بر انسان |
| 11 | توسعه هوش مصنوعی با احترام به تقویت ارتباطات طبیعی انسانی و پرهیز از انزوای اجتماعی انسان |
شاخص های ارزیابی کلان
با وجود افق 10 ساله سند و با در نظر گرفتن تحولات سریع در زمینه هوش مصنوعی، مقادیر بهینه شاخص های ارزیابی کلان این سند برای یک دوره پنج ساله به شرح زیر تعیین می شود:
سایر شاخص های ارزیابی کلان در این سند به شرح زیر است:
| شاخص | وضعیت موجود | وضعیت مساعد 1407 |
| تعداد محصولات تایید شده مبتنی بر دانش هوش مصنوعی | 363 | 2000 |
| تعداد اختراعات مربوط به هوش مصنوعی | – | – |
| تعداد شرکت های بزرگ فعال | کمتر از 5 | 10 |
| تعداد کارکنان شرکت های هوش مصنوعی دانش بنیان | 8466 | 20000 |
| میزان فروش شرکت بر اساس مالیات بر ارزش افزوده بیان شده است | حدود 300 میلیارد تومان | 2000 میلیارد تومان |
| تعداد پلتفرم ها و سرویس های اینترنتی ایرانی بهره مند از هوش مصنوعی با بیش از 200 میلیون کاربر | – | 3 |
| جایگاه کشور در شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولت | 94 | 30 |
سیاست های راهبردی این سند به شرح زیر است:
| ردیف | سیاست های استراتژیک هوش مصنوعی |
| 1 | اصالت و ارزش فعالیت شرکت های خصوصی، دانش بنیان و مزیت آفرین هوش مصنوعی ملی و فراملی |
| 2 | داشتن زنجیره کامل، متعادل، رقابتی و کارآمد در چرخه ایده تا ثروت (مصرف) هوش مصنوعی. |
| 3 | استفاده از مزایای هوش مصنوعی برای هدایت رشد اقتصادی، مشاغل و نوآوری |
| 4 | تقویت رویکرد انسان محوری و روحیه همکاری در توسعه و بهره برداری از هوش مصنوعی |
| 5 | هدایت هوش مصنوعی در مسیر پیشرفت بر اساس ارزش های اسلامی ایرانی با توجه به اولویت های مربوط به نیازهای اساسی زندگی |
| 6 | نیاز به نظارت و مراقبت از تصمیمات هوش مصنوعی و استقلال و جلوگیری از سرقت هویت[۱] و اعتبار اجتماعی بدون رعایت حقوق افراد و قوانین کشور |
| 7 | توجه به توسعه محصول و استفاده از هوش مصنوعی مسئول |
| 8 | تعهد به توسعه فناوری هوش مصنوعی با رعایت اخلاق، کرامت انسانی و حریم خصوصی |
| 9 | توجه به استفاده از هوش مصنوعی برای گسترش عدالت فراگیر و حکمرانی سیستماتیک، هوشیار و هوشمند برای ارتقای قدرت ملی. |
| 10 | تقدم و اولویت طرح ها و کاربردهای هوش مصنوعی با دامنه کامل و تاثیرگذاری بالا |
| 11 | اولویت‌بندی استفاده از هوش مصنوعی برای حل چالش‌های ملی |
| 12 | استفاده از مزایای هوش مصنوعی برای بهبود خدمات و ماموریت های عمومی |
| 13 | به خطرات هوش مصنوعی توجه کنید و از ارکان سرمایه انسانی مانند حافظه انسانی، اعتماد به نفس، کسب دانش و یادگیری و همچنین خلاقیت و نوآوری در مواجهه با هوش مصنوعی محافظت کنید. |
| 14 | توجه به گسترش روابط انسانی و پرهیز از کاهش روابط اجتماعی طبیعی و رفتارهای کلیشه ای در توسعه هوش مصنوعی. |
| 15 | پیشبرد و ایجاد فرصت برای اکوسیستم هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران در روابط و تعاملات بین المللی |
اولویت های سند
در این سند در ده بخش «آموزش و پژوهش»، «بهداشت و درمان»، «دولت و خدمات عمومی»، «دفاع و امنیت و انتظامی»، «صنایع و انرژی»، «محیط زیست و کشاورزی هوشمند»، « زبان و ادبیات فارسی، «فرهنگ، تمدن و سبک زندگی ایرانی اسلامی»، «قانون و عدالت» و «رسانه و فضای مجازی» اولویت‌های الف و ب را تعیین کردند که در برخی از این حوزه‌ها، اولویت‌ها به شرح زیر است:
| محور | اولویت یک | اولویت ب |
| بهداشت و درمان | دستیار پزشکی هوشمند و پزشکی هوشمند | کشف، شناسایی و توسعه هوشمند داروهای جدید ارائه درمان شخصی بر اساس سوابق پزشکی و اطلاعات ژنتیکی |
| صنایع و انرژی | سیستم مدیریت هوشمند و کمک به تعمیر و نگهداری تجهیزات وسایل نقلیه خودران و بدون سرنشین | توسعه و کاربرد هوش مصنوعی برای کاهش مرگ و میر تصادفات جاده ای توسعه دوقلوهای دیجیتال برای افزایش کارایی تولید، حمل و نقل، توزیع و مصرف انرژی هوشمندسازی یکپارچه خدمات شهری بر اساس اولویت های هوا، محیط زیست، آب، غذا و بهداشت عمومی |
| محیط زیست و کشاورزی هوشمند | پایش پیش‌بینی و کنترل سیستماتیک آلودگی محیطی با استفاده از هوش مصنوعی تغییر حالت کشت بر اساس تجمیع داده های کشاورزی | مدیریت هوشمند کشاورزی |
| رسانه و فضای مجازی | افکار عمومی هوشمند کشف محتوای غیرقانونی در رسانه های عمومی اعم از متن، صوت، عکس و فیلم | تشخیص اخبار جعلی و جعلی عمیق ابزارهای جستجوی محتوا برای محافظت از حقوق مالکیت در آثار رسانه ای سازگار شده است |
مکانیزم اجرا و نظارت بر اجرای سند
شورای عالی انقلاب فرهنگی وظیفه تدوین سیاست، هماهنگی و نظارت کلی بر اجرای این سند را بر عهده دارد.
ستاد علم، فناوری و نوآوری شورای عالی انقلاب فرهنگی وظیفه نظارت بر اجرای سند را برعهده دارد و در بازه های زمانی مشخص، بازنگری های لازم در سند و گزارش کلان مربوطه را به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد خواهد کرد. . همچنین شورای راهبری هوش مصنوعی کشور موظف به برنامه ریزی، هدایت، هماهنگی و نظارت بر حسن اجرای این سند، به ویژه تصویب نقشه راه اجرای سند، تصویب آیین نامه ها و دستورالعمل های لازم برای تسهیل در اجرای آن است سند، تصویب نقشه راه استفاده از هوش مصنوعی در دستگاه های اجرایی مستقل ملی و پیشنهاد به روز رسانی سند.
ICTNN
تیم تحرریه شبکه خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات
