سیستم پیشنهادی؛ معرفی کامپیوتر گیمینگ اقتصادی و میان رده در سال ۱۴۰۴

انتخاب قطعات مناسب و پیچیدگی اجزای کامپیوتر برای بعضی افراد، همیشه عده‌ کثیری را از فضای رایانه‌های شخصی و سیستم‌های گیمینگ دور نگه داشته است. در این مقاله قصد داریم تا اطلاعات لازم را ارائه کرده و در خرید یک سیستم PC گیمینگ به شما کمک کنیم. در این مقاله به مواردی مانند مقدار بودجه‌ی مناسب، هماهنگی قطعات با هم و ثبت بهترین عملکرد در قبال هزینه توجه شده است. هم‌چنین در این مطلب به برخی قطعات دست دوم نیز اشاره می‌کنیم که در کاهش هزینه‌های خرید قطعات تاثیر زیادی دارند. مبنای قطعات توصیه شده اجرای بازی‌ها در رزولوشن 1080p و ۶۰ فریم بر ثانیه است.

پردازنده

واحد پردازش مرکزی (CPU) جزء اصلی یک دستگاه هوشمند و دیجیتالی است که به‌عنوان مرکز کنترل و مغز متفکر دستگاه عمل می‌کند. وظایف CPU بسیار گسترده و حیاتی است، زیرا این قطعه به‌عنوان مرکز کنترل و پردازش تمامی فعالیت‌های یک سیستم دیجیتال عمل می‌کند. به طور کلی، CPU نقش اصلی در پردازش اطلاعات، اجرای برنامه‌ها، و هماهنگی فعالیت‌های داخلی سیستم را بر عهده دارد. بازار پردازنده‌های مرکزی توسط دو رقیب بزرگ یعنی Intel و AMD تصاحب شده است. در حالی که از نظر جهانی پردازنده‌های AMD قیمت کم‌تری دارند، متاسفانه در بازار داخلی اصلا اینطور نیست و با قیمت‌های نامرسومی طرف هستیم. همچنین از نظر فراوانی پردازنده‌های Intel در بازه اقتصادی و میان رده سهم بسیار بالایی از بازار را به خود اختصاص دادند و گاهی تهیه پردازنده‌های AMD علی‌رغم کارایی و کیفیت بالایی که دارند، غیر ممکن است. بنابراین، در این مطلب تصمیم گرفتیم تا به سراغ پردازنده‌های Intel برویم.

در جدول زیر می‌توانید لیست تعدادی از پردازنده‌های پرفروش بازار را مطالعه کنید:

در بازار فعلی با توجه به افزایش قیمت قطعات افراد زیادی تمایل به خرید پردازنده‌های بدون گرافیک مرکزی دارند. این پردازنده‌ها از نظر عملکردی تفاوتی ندارند اما شما برای استفاده از آ‌ن‌ها در سیستم به یک کارت گرافیک احتیاج دارید. در سیستم‌های گیمینگ معمولا کاربران خرید یک کارت گرافیک را در نظر می‌گیرند، بنابراین با خرید پردازنده‌های بدون گرافیک مرکزی می‌توان هزینه صرفه جویی شده را در خرید یک کارت بهتر استفاده کرد.

یکی از نکات برجسته در انتخاب پردازنده، نرخ فریمی است که شما برای تجربه یک بازی در نظر دارید. معمولا تجربه بازی در حالت بالاتر از ۶۰ فریم بر ثانیه فشار بیشتری روی پردازنده وارد می‌کند و همچنین محدود کردن این گزینه فشار وارد شده به پردازنده را کاهش می‌دهد. با توجه به اینکه کنسول‌های بازی نسل ۹ مثل ایکس باکس سری ایکس و پلی استیشن ۵ نیز نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه را در اکثر بازی‌ها هدف قرار دادند، می‌توان این عدد را استاندارد نسل فعلی در نظر گرفت. اگرچه، معمولا کاربران در بازی‌های اول شخص و رقابتی تمایل به افزایش این عدد دارند.

پردازنده 12100F به عنوان یکی از اقتصادی‌ترین و پرفروش‌ترین گزینه‌های موجود در بازار مطرح است. این پردازنده به خوبی از پس اجرای بازی‌های به‌روز همانند The Last of Us Part II Remastered بر می‌آید. در ادامه می‌توانید ویدیویی از تست این پردازنده را مشاهده کنید:

اگرچه پردازنده ۴ هسته‌ای 12100F عملکرد قابل قبولی دارد، اما خرید یک پردازنده ۶ هسته‌ای مثل 12400F می‌تواند برای زمان بیشتری خیال شما را از نیاز به ارتقاء مجدد قطعات راحت کند. همچنین، انتخاب یک پردازنده قوی‌تر به شما اجازه می‌دهد در آینده فقط با تعویض کارت گرافیک سیستم، بدون ایجاد گلوگاه به عملکرد مورد نظر برسید. به همین دلیل، افراد زیادی در زمان خرید یک سیستم گیمینگ این موضوع را در نظر می‌گیرند.

مادربرد

مادربرد در واقع پایه و اساس سیستم شما را تشکیل می‌دهد. شاید تفاوت‌های زیادی میان مادربردهایی که از یک چیپست استفاده می‌کنند وجود نداشته باشد، اما در هر صورت ویژگی‌های مهمی هستند که ارزش یک مادربرد را تعیین می‌کنند. آیا دوست دارید قادر به اورکلاک کردن پردازنده‌ی خود باشید؟ آیا می‌خواهید از رم‌هایی با سرعت بالا استفاده کنید؟ پاسخ این سوال‌ها به مادربردی که انتخاب می‌کنید بستگی دارد. مادربردهای خوب، شما را تا حدی از آینده‌ هم مطمئن می‌کنند. برای مثال، پشتیبانی از نسل‌های دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم (Raptor Lake ،Alder Lake و Raptor Lake-R) بسیار مهم است، چون در آینده برای ارتقای قطعات مشکلی نخواهید داشت. برای مثال، اگر قصد انتخاب یک پردازنده نسل یازده (11400F) را داشته باشید، باید مادربردی مثل ASUS PRIME H510M-K را انتخاب کنید که فقط از نسل دهم و یازدهم (Comet Lake و Rocket Lake) پردازنده‌های اینتل پشتیبانی می‌کند. بنابراین، در آینده برای ارتقاء سیستم باید حتما مادربرد را نیز تعویض کنید.

در حال حاضر برند‌های متنوعی از مادربرد‌ها در بازار ایران وجود دارد، اما ایسوس، گیگابایت و ام‌اس‌آی سه برندی مشهوری در سطح جهانی هستند که کاربران استفاده از آن‌ها را ترجیه می‌دهند. در کنار توجه به نوع پردازنده پشتیبانی شده توسط مادربرد، توجه به مواردی مانند نوع RAM پشتیبانی شده (برای مثال DDR4 یا DDR5)، قابلیت اورکلاک، تعداد اسلات‌های RAM، معماری حافظه، فرکانس RAM قابل پشتیبانی، حداکثر حافظه قابل پشتیبانی، تعداد درگاه SATA، تعداد اسلات M.2، ارتباط بی‌سیم و تعدادی موارد دیگر بسیار مهم است. بنابراین، شاید تشخیص این امر کمی پیچیده باشد اما خرید مدل‌هایی با چیپست H610 و B760 که توسط شرکت‌های مختلف با امکاناتی متفاوت در بازه قیمتی ۷ تا ۱۰ میلیون عرضه می‌شوند، شاید انتخابی خوب و اقتصادی باشد.

کارت گرافیک

احتمالا از افزایش قیمت سرسام‌آور کارت‌های گرافیک طی یکی دو سال اخیر با خبر هستید. بازار کارت‌های گرافیک در ایران توسط دو رقیب بزرگ یعنی Nvidia و AMD تصاحب شده، اگرچه دسترسی به برخی مدل‌ها از کارت‌های گرافیک AMD بسیار سخت است. یکی از مهمترین مسائل در انتخاب کارت گرافیک توجه به حافظه گرافیکی یا Video Ram است. حافظه گرافیکی به حافظه‌ای گفته می‌شود که وظیفه نگهداری داده‌های تصویری و گرافیکی برای رندر کردن یا به تصویر کشیدن اجسام سه بعدی، رنگ‌ها، بافت اجسام و … را بر عهده دارد. حافظه گرافیکی دارای حجم مشخصی است و آن را با گیگابایت نمایش می‌دهند. برای اجرای بازی‌های جدید با تنظیمات گرافیکی خوب و فریم ریت قابل قبول، انتخاب یک کارت گرافیک با حداقل ۸ گیگابایت حافظه گرافیکی توصیه می‌شود، البته اگر می‌خواهید بازی را با تنظیمات گرافیکی عالی و رزولوشن‌های بالاتری تجربه کنید، به حافظه‌ای بیشتر از ۸ گیگابایت نیاز خواهید داشت.

یکی از نکات مهمی که باید هنگام خرید کارت گرافیک به آن توجه داشت، میزان برق مصرفی است. کارت‌های قدیمی‌تر به انرژی زیادی برای کار کردن احتیاج نداشتند اما با روی کار آمدن مدل‌های جدیدتر، مصرف برق افزایش یافته و برای تأمین آن، به یک منبع تغذیه با توان مناسب نیاز دارید. هنگام بررسی این مشخصه، بهتر است به کانکتورهای برق کارت گرافیک نیز توجه کنید که چه نوع و چه تعدادی برای استفاده از گرافیک مورد نیاز است.

هر کدام از شرکت‌های تولید کننده کارت گرافیک، فناوری‌های مختلفی برای تجربه بهتر بازی‌ها ارائه می‌کنند. اولین مورد، فناوری DLSS شرکت انویدیا و FSR شرکت AMD است که با رندر کردن فریم‌ها در رزولوشن پایین‌تر و سپس بزرگ کردن آن‌ها از طریق هوش مصنوعی، فریم ریت بازی‌ها را بدون افت کیفیت افزایش می‌دهند. فناوری بعدی Ray Tracing است که با شبیه سازی عملکرد نور دنیای واقعی در بازی، گرافیک واقع گرایانه‌ای را برای شما فراهم می‌کند. 

در ادامه می‌توانید قیمت برخی کارت‌ گرافیک‌های اقتصادی و میان رده را مشاهده کنید:

به دلیل محدود بودن گزینه‌های موجود در بازار، کارت گرافیک‌های نو و قیمت‌های بالای آن‌ها، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند کارت گرافیک‌های دست دوم یا کارکرده بخرند. البته خرید کارت گرافیک‌های کارکرده می‌تواند با چالش‌ها و ریسک‌هایی همراه باشد.

در ادامه، قیمت تقریبی برخی از کارت‌ گرافیک‌های دست دوم موجود در بازار را مطالعه می‌کنید:

رم

می‌توان گفت که برای یک سیستم گیمینگ مدرن به ۳۲ گیگابایت رم نیاز است. با این حال، در صورت نداشتن بودجه‌ی کافی، می‌توانید به ۱۶ گیگابایت هم بسنده کنید. البته تنها ظرفیت یک رم اهمیت ندارد بلکه فرکانس (سرعت)، زمان تأخیر و نوع حافظه هم بسیار مهم است. چینش رم مسئله‌ دیگری است که باید به آن توجه داشته باشید. امروزه شاهد رم‌های تک، دو، چهار، شش‌ و هشت کاناله هستیم. افزایش تعداد کانال‌های رم باعث افزایش پهنای باند در دسترس می‌شود. این افزایش پهنای باند به معنای قابلیت جابه‌جایی میزان بیشتری از داده در لحظه خواهد بود. پس برای مثال، استفاده از دو رم ۸ گیگابایتی در چینشی دو کاناله بهتر از استفاده از یک رم ۱۶ گیگابایتی است.

رم‌ها با سرعت‌های متفاوتی به فروش می‌رسند و واحد اندازه‌گیری این سرعت مگاهرتز است. طبعا سرعت بیشتر به معنای عملکرد بهتر رم است. با این حال، باید توجه داشته باشید که مادربرد و پردازنده‌ی شما هم باید از این فرکانس بالاتر پشتیبانی کنند. برای مثال، اگر حداکثر سرعت مادربرد شما ۳۲۰۰ مگاهرتز باشد، استفاده از یک رم ۴۸۰۰ مگاهرتزی توصیه نمی‌شود. در این حالت، رم پایین‌تر از سرعت حداکثری خود کار خواهد کرد.

نوع حافظه نیز یکی از موارد کلیدی در انتخاب رم است. در این انتخاب باید به مادربرد و پردازنده نیز توجه کرد زیرا هر مادربرد و پردازنده از نوع خاصی از رم پشتیبانی می‌کند. اما به صورت کلی اگر به دنبال عملکرد بالا و استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته هستید، DDR5 مناسب‌تر است. اما اگر به دنبال یک گزینه مقرون به صرفه‌تر هستید، رم‌های DDR4 همچنان یک گزینه معتبر هستند.

ذخیره‌سازی

در دنیای بازی‌های ویدئویی، حافظه ذخیره سازی نقش کلیدی در تجربه گیمینگ شما دارد. انتخاب نوع مناسب حافظه می‌تواند به‌طور چشمگیری تجربه بازی شما را بهبود بخشد. حافظه ذخیره سازی، قلب تپنده هر سیستم کامپیوتری است و نقش بسیار مهمی در سرعت و کارایی بازی‌ها ایفا می‌کند. از زمان بارگذاری بازی‌ها تا پردازش سریع داده‌ها، انتخاب مناسب بین HDD ،SSD و NVMe می‌تواند تفاوت زیادی ایجاد کند. ترکیبی از SSD و HDD به شما اجازه می‌دهد تا علاوه بر فضای ذخیره‌سازی زیاد، امکان اجرای بازی‌های جدید را هم داشته باشید.

هارد دیسک‌های Western Digital گزینه‌ مناسبی برای ذخیره‌سازی هستند، اما انجام بازی‌های جدید فقط روی SSD امکان‌پذیر است. حتی مدتی است در سیستم مورد نیاز بازی‌ها نیز این گزینه قید می‌شود. بنابراین، افراد زیادی برای اجرای بازی‌ها از یک SSD کم حجم در کنار یک HDD استفاده می‌کنند. حافظه‌های SSD اگرچه بسیار سریع هستند اما قیمت بالایی نیز دارند. به صورت تقریبی قیمت یک SSD یک ترابایت با یک HDD دو ترابایت برابر است بنابراین برای نگهداری و ذخیره‌سازی تعداد زیادی از بازیها روی حافظه سیتم معمولا افراد از HDD استفاده می‌کنند.

پاور

در انتخاب پاور مناسب برای سیستم‌تان باید به مواردی مثل بازدهی، توان مصرفی و هم‌چنین فرم فاکتور مناسب توجه کرد. بهره‌مندی از استاندارد 80PLUS هم از حداقل‌های یک پاور خوب است. طبعا هر چقدر درجه‌ی این استاندارد (Gold، Silver، Bronze) بالاتر باشد با پاور بهتری از نظر بازدهی طرف هستیم. با استفاده از ابزار تخمین توان مصرفی هم می‌توانید پیش از خرید، از نیازهای خود مطلع شوید. معمولا توصیه می‌شود که پاور شما بین ۵۰ تا ۱۰۰ وات بیشتر از نیاز سیستم توان مصرفی داشته باشد.

از نظر سیم‌کشی پاورها به سه دسته‌ی تمام ماژولار، نیمه ماژولار و غیر ماژولار تقسیم می‌شوند. پاورها‌ی ارزان‌تر معمولا از ساختار غیر ماژولار استفاده می‌کنند. این به معنای عدم قابلیت جداسازی کابل‌ها از پاور است. یعنی اگر نیازی به یک کابل نداشته باشید، در پاور غیر ماژولار توانایی حذف آن را ندارید و باید برای آن جایی را در کیس در نظر بگیرید. نباید فراموش کرد که این قطعه به خاطر فعالیت حساس خود نیازمند کیفیت و استاندارد بالایی است. پس ابدا از برندهای ناشناخته و پاورهای نامرغوب برای کاهش هزینه‌ی سیستم خود استفاده نکنید.

 خنک کننده پردازنده

یکی از مهم‌ترین انتخاب‌ها هنگام جمع کردن یک سیستم کامپیوتری، انتخاب خنک کننده یا فن CPU است. از آنجایی که CPU یک قطعه بسیار مهم در هر سیستم کامپیوتری است، باید برای خنک کردن آن در حین کار از یک خنک کننده مناسب استفاده کرد تا دمای آن پایین بماند. برای خنک کردن CPU راهکار های متفاوتی وجود دارد. شما می‌توانید با توجه به نیازتان از انواع خنک‌ کننده‌های بادی یا آبی (واتر کولینگ) استفاده کنید.

معمولا سیستم‌های عادی از ساده‌ترین مدل خنک‌ کننده‌های بادی که به همراه خود CPU ارائه می‌شود، استفاده می‌کنند. مدل‌های دیگر ابعاد بسیار بزرگ تری داشته و امکانات بیشتری مانند هیت پایپ یا همان لوله حرارتی و دو فن برای خنک کنندگی بهتر دارند، همچنین برخی مدل ها نیز مجهز به نورپردازی RGB هستند که می‌تواند فضای داخل کیس را زیبا تر کند. خنک‌کننده‌های بادی از نظر قیمتی ارزان هستند و به همین دلیل اکثرا در سیستم‌های گیمینگ اقتصادی از این خنک کننده‌ها برای خنک کردن تراشه و افزایش راندمان کاری آن استفاده می‌کنند.

یکی از نکات مهم هنگام انتخاب خنک کننده پردازنده، توجه به سوکت‌هایی است که توسط آن خنک کننده پشتیبانی می‌شود. هر پردازنده دارای سوکت خاصی است (مثل LGA 1200، AM5، LGA 1700 و غیره). فن یا کولری که انتخاب می‌کنید باید با نوع سوکت مادربورد و پردازنده شما سازگار باشد. در مشخصات فن‌ها این اطلاعات موجود است.

اگرچه نقش خنک کننده بسیار مهم بوده و در مواردی مثل طول عمر پردازنده تاثیرگذار است، اما شما در هنگام خرید یک سیستم اقتصادی و میان رده احتیاجی نیست برای آن زیاد هزینه کنید. پردازنده‌های میان رده معمولا گرمای بسیار زیادی تولید نمی‌کنند و شما به راحتی می‌توانید با یک خنک کننده ۱ تا ۲ میلیون تومانی دمای آنها را کنترل کنید. البته این مسئله به محیط قرارگیری سیستم و جریان هوای درون کیس هم بستگی دارد.

کیس

کیس یکی از زمینه‌هایی است که می‌توانید در آن از نظر هزینه صرفه‌جویی کنید. اگر چه برای سیستم‌های قوی‌تر از کیس‌های بهتر و لوکس‌تر استفاده می‌شود، اما اینکه تا چه مقدار از بودجه‌ی خود را صرف کیس می‌کنید کاملا به شما بستگی دارد. کیس‌های Green برای سیستم‌های پایین یا حتی میان رده می‌تواند انتخاب معقولی باشد. در این کیس‌ها خبری از نورپردازی‌های RGB یا ظاهری بسیار زیبا نیست. هم‌چنین برای پنل کناری از شیشه‌ی حرارت‌دیده استفاده نشده است. با این حال با اسکلتی مدرن و مستحکم طرف هستیم و هم‌چنین فضای داخلی گسترده به شما امکان نصب فن‌های متعدد را می‌دهد. به طور کلی، با هزینه‌ای بین ۲ تا ۵ میلیون می‌توانید بهترین کیس را برای یک سیستم اقتصادی و میان رده تهیه کنید.

اندازه کیس شما تعیین کننده قطعاتی است که در آن جای می گیرند و در عین حال تعیین می‌کند چند فن می‌توانید به کیس خود متصل کنید و این که آیا می‌توانید از واترکولر استفاده کنید یا خیر. به طور کلی فاکتورهای مربوط به اندازه کیس، اثری پروانه‌ای دارند و حتی روی پتانسیل اورکلاک کردن شما در آینده نیز تاثیر می‌گذارند. در ادامه می‌توانید سایزبندی‌های کیس‌ها را مشاهده کنید:

نتیجه‌‌گیری

اگرچه تعداد زیادی انتخاب در تهیه و ترکیب قطعات وجود دارد، اما ما در انتهای این مقاله قصد داریم دو سیستم پیشنهادی را اعلام کنیم که شما می‌توانید برای تجربه بازی‌های روز در رزولوشن 1080p و ۶۰ فریم بر ثانیه تهیه کنید. البته این را باید در نظر داشت که فشار پردازشی وارده بر یک سیستم در بازی‌های مختلف، متفاوت است بنابراین شاید در یک سیستم میان رده و اقتصادی شما نتوانید از ویژگی‌های خاصی مثل Ray Tracing در بهترین شکل ممکن بهره ببرید. البته این مسئله بزرگی نیست چون در کنسول‌های نسل ۹ نیز این ویژگی به علت بار پردازشی بالایی که بر سخت‌افزار وارد می‌کند، به ندرت در بالاترین سطح قرار دارد. حتی در کنسول‌های نسل ۹ تنظیمات گرافیکی بسیاری از بازی‌ها نیز شخصی‌سازی می‌شوند تا خللی در اجرای آ‌ن‌ها به وجود نیاید. در ادامه می‌توانید مشخصات دو سیستم پیشنهادی را مشاهده کنید: