به گزارش خبرنگار اقتصادی ICTNN، بیش از 2 سال از فیلتر شدن اینستاگرام و واتس اپ و پنج سال از فیلتر شدن تلگرام در ایران می گذرد. در آن زمان، هر یک به دلایل ذکر شده به طور موقت مسدود شدند، اما بازگشت آنها به نسخه فیلتر نشده همچنان در انتظار است.
زمانی که اینستاگرام در کشور شناخته شد، بسیاری از افرادی که هنر و سرمایه کمی داشتند با استفاده از پلتفرمی که این اپلیکیشن ایجاد کرده بود، کسب و کار خود را راه اندازی کردند. اوج استفاده از اینستاگرام و فروش محصولات و خدمات در این پلتفرم به دوران کرونا برمیگردد. در آن زمان اینستاگرام از یک پلتفرم سرگرمی صرف به فروشگاه های خرده فروشی کوچک تبدیل شد.
هر صفحه اینستاگرام تبدیل به یک فروشگاه کوچک شد که به افراد اجازه می داد محصول یا خدماتی را که ارائه می دهند به دیگران هر طور که دوست دارند معرفی و بفروشند. لایو آموزشی، کلاس های گروهی و گروه های ورزشی نتایجی بود که اینستاگرام در دوران کرونا برای مردم داشت.
این سبک زندگی باعث شد بسیاری از افرادی که سرمایه اولیه برای معرفی کسب و کار خود را نداشتند، شرایطی را برای خود فراهم کنند. زندگی مردم در این فضا شکل گرفت و البته اینستاگرام نیز مانند هر فناوری دیگری شمشیر دولبه ای بود که در کنار قابلیت های خود می توانست تهدیدهایی نیز داشته باشد. این تهدیدها همچنین منجر به مسدود شدن موقت این پلتفرم شد.
با توجه به اتفاقاتی که رخ داد، در دولت قبل مطالبه مردم برای رفع فیلتر اینستاگرام به آن شکل مطرح نشد و کارگروه پرونده های جنایی حتی با حذف فیلتر گوگل پلی موافقت نکردند. به این ترتیب تلاش های وزیر ارتباطات وقت برای این موضوع نیز بی نتیجه ماند.
با آغاز تبلیغات انتخاباتی دولت چهاردهم، اکثر کاندیداها به موضوع فیلترینگ و شکست این سیاست اعتراض کردند. مسعود مزیکیان همچنین یکی از موضوعات مهم در دولت خود را رفع فیلتر شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام و پیام رسان واتس اپ اعلام کرد و از همان روز اول تشکیل دولت با جدیت آن را پیگیری کرد و به نتیجه رسید. اما نتیجه نهایی هنوز به دست نیامده است.
ما به سختی در تماس بودیم
«مونا نظری پور» 32 ساله و یکی از کسانی است که از اواخر سال 1400 شروع به فروش لوازم بهداشتی و آرایشی در اینستاگرام و واتس اپ کرد و درباره کسب و کار خود گفت: روزهای اولی که کارم را شروع کردم مشتری زیادی نداشتم. مانند هر تجارت دیگری؛ اما از طریق عکس ها، فیلم ها و مطالب، توانستم موضوع خود را به مردم معرفی کنم و مشتریان خود را از سراسر کشور پیدا کردم. اوایل سفارشاتم زیاد نبود ولی بعد از مدتی تقریبا 100 سفارش در روز داشتم.
وی افزود: چند ماهی از شروع کارم می گذرد که اینستاگرام و واتس اپ فیلتر شد. چند ماهی بود که من و همه کسانی که در این پلتفرم کار میکردیم، بدون مشتری ماندیم و ارتباطمان با دنیای مشتریانمان تقریباً قطع شد. درست است که در ماه های اول گیج بودیم و نمی دانستیم چطور باید ادامه دهیم، اما بعد از مدتی توانستیم با خرید فیلترشکن ارتباط برقرار کنیم، هرچند این ارتباط هرگز مثل قبل نبود.
این فروشنده فضای مجازی تصریح کرد: گاهی فیلترشکن ها کار نمی کنند، گاهی اپراتور با فیلترشکن سازگار است و گاهی باید فیلترشکن کلا عوض شود و این مشکل کمی کار را برای ما سخت کرده است، اما با وجود اینکه با همه اینها، این جریان متوقف نشده است. ما فروشندگان اینترنتی که پلتفرم اصلی آن اینستاگرام است، هر روز با استفاده از فیلترشکن های رایگان و پولی به هر شکلی که می توانیم کار خود را انجام می دهیم.
وی ادامه داد: این موضوع نشان می دهد که سیاست مسدودسازی این شبکه اجتماعی جواب نداده و تنها باعث شده فرزندان ما از بزرگ تا کوچک به فیلترشکن دسترسی پیدا کنند و به سایت هایی که شاید مناسب سن آنها نباشد دسترسی پیدا کنند.
فیلترشکن از صبح تا شب روشن است
«امین» یکی از فروشندگان پوشاک مردانه در اینستاگرام است که 100 هزار دنبال کننده دارد. او درباره فیلتر اینستاگرام می گوید: اوایل که اینستاگرام فیلتر شد مشکلات زیادی داشتیم، پیدا کردن فیلترشکن هایی که قطع و وصل نمی شوند و قیمت مناسبی هم دارند برایمان یک چالش شد اما بعد از گذشت حدودا چند فیلتر هفته ها دیگه این مشکل رو نداشتیم الان هم فیلترشکن ما از صبح تا شب روشنه و عملا مشکلی از نظر اتصال نداریم سایت ها
وی اضافه کرد: البته وضعیت ما اینگونه است، برخی از مشتریان ما اینترنت پرسرعتی ندارند که با نصب فیلترشکن به راحتی به آن متصل شوند یا توانایی پرداخت ماهیانه 200 تا 300 هزار تومان را ندارند. فیلتر شکن کاربر در این بخش است که مشکلات ایجاد می شود.
این فروشنده افزود: شاید در ابتدا برای ما سخت بود اما در نهایت راه را یاد گرفتیم و به کارمان ادامه دادیم. مشکل اصلی کسانی است که درآمد کمی از اینستاگرام به دست آورده اند و نمی توانند آن را صرف خرید فیلترشکن یا اینترنت پرسرعت کنند، در نهایت کسب و کارشان به هم می ریزد. بسیاری از آنها در ابتدای راه بودند و تازه شروع به رشد کرده بودند، اما متاسفانه فرصتی برای رشد آنها وجود نداشت.
من از یک خرده فروش به یک کارآفرین کوچک تبدیل شدم
صحرا اکبری 28 ساله و ساکن یکی از روستاهای خراسان رضوی است. کار او فروش ادویه جات محلی و تازه است. او همچنان فعال است و از طریق اینستاگرام و وب سایت های داخلی به فروش می پردازد. وی در این باره به خبرنگار ICTNN گفت: ما در روستایی کوچک زندگی می کنیم، زمانی که ویروس کرونا شروع شد، مردم آرام آرام شروع به پخت نان خانگی و تهیه غذاهایی کردند که ویروس کرونا را از بین می برد. برخی دیگر شروع به فروش روغن، ماسک و الکل کردند. من هم فکر کردم در این شرایط شروع به فروش ادویه کنم. من با ادویه های ارزان قیمت مانند زردچوبه شروع کردم و سپس گسترش دادم. هل و زعفران خراسان به محصولاتم اضافه شد. بعد مادرم گفت اگر نان بخواهند درست می کنم و به من می فروشم.
اکبری تصریح کرد: وقتی همسایه ها دیدند من و مادرم هفته ای 2 تا 3 سفارش از این طریق داریم، آنها هم شروع به این کار کردند. وقتی آمدیم دیدیم با تعداد زیادی از خانم های محله مشغول فروش کالاهای مختلف خانگی هستیم که خدا را شکر همه آنها مشتری هستند. حدود 2 سال به همین منوال گذشت تا اینکه اینستاگرام فیلتر شد. بسیاری از خانم های محله من به طور همزمان دست از کار کشیدند، زیرا دانش و حوصله نصب فیلترشکن و استفاده از آن را نداشتند.
وی افزود: برخی دیگر که ماندند تصمیم گرفتند روی پلتفرم های داخلی هم کار کنند که آن هم خوب نشد. اینستاگرام قابلیت عکسبرداری و فیلمبرداری از محصول را دارد، رضایت یا نارضایتی مشتریان کاملا مشهود است، بیش از نیمی از جمعیت کشور عضو هستند و با کمی تلاش و حتی تبلیغات می توان مشتریان خوبی را در یک مدت زمان کوتاه حالا بعد از 2 سال نه تنها مشتری خرده فروشی دارم، بلکه مشتریانی هم دارم که از من برای رستوران خرید می کنند و این باعث شده که کسب و کارم گسترش پیدا کند. در حال حاضر 2 ادمین برای صفحه فروش محصولات دارم، 4 نفر وظیفه ارسال و ارسال محصولات سفارشی را بر عهده دارند و حدود 10 نفر در کارگاه ما مشغول به کار هستند.
به گزارش ICTNN، همچنان بیشترین سوال مردم در شبکه های اجتماعی موضوع رفع فیلتر است. زندگی مردم در فضای این پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی بیش از هر زمان دیگری ایجاب می کند که چرا و چه زمانی باید فیلتر را حذف کرد؟ گروه مهمی از مدعیان، صاحبان مشاغل هستند. ویترین تجاری و نحوه ارتباطی که اینستاگرام برای آنها ایجاد کرده است توانسته تاثیر خوبی در کسب و کار آنها بگذارد.
تیم تحرریه شبکه خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات