به گزارش ICTNN ، «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» به تقاضای برخی نمایندگان برای بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی، در تاریخ ۶ مرداد امسال پس از ۲ بار خروج از دستور کار مجلس با ۱۲۱ رای موافق در صحن مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
پس از آن ۱۹ مرداد ماه نمایندگان مجلس در یک جلسه غیرعلنی به «لغو بررسی طرح صیانت براساس اصل ۸۵» رأی دادند که در آن نمایندگان با ۱۴۴ رأی موافق و ۱۱۱ رای مخالف با لغو بررسی این طرح طبق اصل ۸۵ قانون اساسی موافقت کردند. بر اساس رأی نمایندگان در جلسه غیر علنی، لغو رسیدگی به طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی در کمیسیون مشترک نیاز به رای مجلس در جلسه علنی دارد .
در جلسه علنی همان روز مجلس بار دیگر درباره این طرح رأی‌گیری کرد که نمایندگان با ۱۳۰ رأی موافق و ۱۲۱ رأی مخالف با لغو بررسی این طرح طبق اصل ۸۵ قانون اساسی موافقت نکردند و در نهایت سرنوشت طرح صیانت به بررسی در کمیسیون فرهنگی ختم شد.
در حالی که بخش زیادی از مردم با دنیای فضای مجازی آشنا هستند و از آن استفاده می کند آن هم فعالیت در قالب انجام کسب و کار و یا در قالب کسب اطلاعات و منابع خبری و یا دسترسی به منابع برای کسب آگاهی می باشند ، اعلام این طرح و بررسی و تصویب آن ابتدا در جلسه غیر علنی و پس از آن در برخورد دیگر رد و پس از ۲ ساعت تایید طرح در مجلس باعث شده تا دغدغه فکری را برای مردم ایجاد کند از آن جهت که چرایی و نحوه اجرای این طرح برای جامعه بازگو نشده است .
کارشناسان حوزه اجتماعی ، سیاسی و اساتید دانشگاه های مازندران با اشاره به اینکه علاوه بر نامناسب بودن روش انتشار خبر که به صورت کارشناسی و تفسیری درباره آن توضیح داده نشده است و نیز القای برخورد محدود کننده تصمیم گیران با اجرای آن برای جامعه بویژه آنهایی که از این راه امرار معاش می کنند و کسب و کاری دارند موجب آسیب روحی و نگرانی مردم شده است .
برای کنترل محتواها نباید استفاده از فضای مجازی محدود شود
استاد دانشگاه پیام نور مازندران با اشاره به اینکه طرح صیانت از فضای مجازی جامع و کامل نیست ، گفت : ارائه دهندگان طرح در حالی که به دنبال نظارت و کنترل محتوای این فضا هستند باید بدانند با این کار استفاده مردم ازاین فضا را محدود نکنند .
حسین برزگر افزود : به نظر می رسد این طرح خام و ناپخته و از روی دستپاچگی تنظیم شده است و در مجلس نیز آن را ارائه کرده اند ، در حالی که با برررسی سنجیده تر و شناسایی توانمندی ها و ظرفیت های موجود که در این فضای مجازی کاربران از آن استفاده می کنند ، باید به گونه ای برنامه و یا طرح ارائه می شد که جامع تر و کامل تر باشد که نگرانی در کاربران را رقم نمی زد .
این استاد دانشگاه پیام نور مازندران گفت : با گسترش روزافزون سخت افزاری و نرم افزاری امکانات در حوزه فضای مجازی و حرکت جهانی به این سمت و سو نمی شد با وجود در اختیار داشتن این امکانات و زیر ساخت ها و تلاش جهانی برای حرکت در این مسیر ، دستور توقف را داد .
وی افزود : به نظر می رسد دغدغه طراحان این طرح از آنجایی نشات می گیرد که آنها به دنبال اصل محتوی مطالب ارائه شده در این فضای مجازی بوده اند تا از این طریق ساماندهی در ارائه مطالب در این فضا شود ، اما با ارائه طرح صیانت از فضای مجازی به جای اصل قرار دادن مدیریت مسائل محتوایی به ابزارهای فضای مجازی نشانه گیری شده است .
برزگر با قبول دغدغه ارائه دهندگان این طرح در جلوگیری از پردازش و ارائه محتواهای سخفیف در فضای مجازی ، عنوان کرد : اما باید این مساله را قبول و باور داشته باشیم که برای مقابله با این مساله که به مسائل محتوایی بر می گردد نباید طرحی ارائه و یا اجرا شود که باعث عدم استفاده و یا محدود کردن جامعه برای استفاده از ابزارهای فضای مجازی شود .
وی گفت : اینکه باید محتوای مطالبی که در فضای مجازی نشر داده می شود کنترل و نظارت در آنها صورت بگیرد موضوعی قابل دفاع و بر همگان این مساله روشن و واضح می باشد .
دکتری جامعه شناسی ادامه داد : اگر امروز شاهدیم مردم به دنبال اخبار در فضای مجازی هستند و کانال هایی که در این فضا به آن دسترسی دارند منابع اطلاعاتی خود را تامین می کنند بخشی از آن وضعیت فعالیت رسانه ها بر می گردد .
وی گفت : اگر در فضای داخل کشور تلاش شود که رسانه ها به صورت مستقل و با آزادی به بیان مطالب بپردازند مطمنا از حیث تعداد رسانه ها کمبود یا مضیقه ای وجود ندارد و می تواند در آگاهی رسانی به مردم تاثیر خود را بگذارند.
برزگر با اشاره به اینکه در ارائه این طرح به وضعیت کسب و کارها در فضای مجازی توجهی نشده است ، افزود : در حال حاضر بسیاری از افراد از طریق همین فضا مشغول به کسب و کار هستند و منابع درآمدی آنها و خانواده هایشان از این طریق می باشد و با مطرح شدن این طرح بسیاری از این افراد دچار دغدغه شده اند .
وی ادامه داد : در شرایطی که کرونا نزدیک به دو سال است به کسب وکارها ضربه وارد کرده است مشاغلی که از طریق فضای مجازی فعال بودند روزنه امیدی برای کسب حداقل درآمدی برای این افراد به شمار می رود و مطرح شدن این طرح بیشترین دغدغه و ناامنی روانی را به این قشر وارد کرده است .
این استاد دانشگاه گفت : همچنین با توجه به تاکیدات قانون اساسی مبنی بر اصل آزادی اطلاعات به نوعی با این اصل این طرح مغایرت دارد و پس برای اینکه حقی از مردم ضایع نشود باید نسبت به این طرح با دقت بیشتری اقدام کرد و یا وارد عمل شد .
وی تاکید کرد : همچنین علاوه بر مسائلی که عنوان شد مجلس بدون اینکه این طرح را تفسیر و تشریح کند ، ارائه کرد یعنی افکار عمومی را با توضیحات لازم در خصوص طرح اقناع نکرده اند و این عدم اقناع خود باعث مقاومت جامعه نسبت به آن شده است .
به گفته برزگر وقتی در یک کارزار ۹۰۰ هزار نفری از مردم خواستار توقیف اجرای این طرح شده اند پس باید به نظر مردم در این خصوص احترام گذاشت و با بررسی بهتر و جامع تر اگر قرار است طرحی ارائه شود به دنبال راهکارهایی برای نظارت بر محتوای فضای مجازی باشند نه اینکه برای کنترل این موضوع محدودیت در استفاده از این فضا را برای مردم فراهم بشود.
طرح صیانت از فضای مجازی باعث رفع مشکلات در این فضا نمی‌شود
دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه دنبال کنندگان طرح صیانت از فضای مجازی به دنبال پاکسازی مطالب و محتواهای ارائه شده در این فضا می باشند ، گفت : با اجرای این طرح هدف مورد نظر محقق نخواهد شد و جامعه پذیرا چنین طرحی نیست .
اسلام دستگداز در گفت و گو با خبرنگار ICTNN افزود : همان طور که طی سال های قبل مسائلی مبنی بر جلوگیری استفاده از ویدئو و ماهواره مطرح شد و تا حدودی نیز به مرحله اجرا گذاشته شد اما توفیقی به دست نیامد ، برای فضای مجازی و طرح صیانت از فضای مجازی نیز چنین پیش بینی می شود و با اجرای آن تنها میلیاردها تومان هزینه تحمیل می شود همان طور که در موضوع ماهواره و ویدئو شاهد چنین وضعیتی بودیم .
این تحصیلکرده علوم سیاسی گفت : برای اینکه به اصل موضوع اشکالات فضای مجازی دست پیدا کنیم و اینکه چرا همچنان مردم جامعه به این سمت سوق پیدا می کنند باید کنکاش و واکاوی را از درون برنامه ها و داشته هایی که وجود دارد پیگیری کنیم .
وی افزود : وقتی رسانه های کشور از جمله رسانه ملی از نظر تولید برنامه ها در آن حد و توان نیستند که بتواند ذائقه مردم را پوشش بدهد و یا اینکه رسانه ها اطلاعات را دستچین شده و با سانسور به مردم ارائه می دهند آنها به سمت و سوی فضای مجازی که بمباران اطلاعات و برنامه ها است می روند .
دستگداز گفت : همچنین با اجرایی شدن این طرح که به نوعی دسترسی های مردم به فضای اطلاعات محدود می شود حق و حقوق قانونی آنها در زمینه دسترسی آزاد به اطلاعات که در قانون اساسی کشور نیز آمده است نادیده گرفته می شود .
وی همچنین به سابقه اخیر مسئولان برای فیلتر تلگرام اشاره و تصریح کرد : تجربه نشان داده است تدابیر و تصمیم های سرکوب گرانه باعث می شود تا مردم رفتار خلاف آنچه مسئولان در صدد انجام آن هستند انجام بدهند که در مورد تلگرام این مساله را دیدیم ، به طوری که با فیلتر شدن تلگرام مردم به سمت فیلتر شکن و دیگر ابزارها برای دستیابی به تلگرام رفته اند اما آنچه مسلم است با این کار و تصمیم مسولان هزینه ها بر مردم تحمیل شده است که این روند با حقوق مردم منافات دارد .
او افزود : همچنین برای چنین طرحی باید نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، شورای عالی فضای مجازی و متخصصان مربوطه گرفته شود. علاوه بر این نظرعموم جامعه، نظر کاربران فضای مجازی، نظر بانوان مشاغل، تولیدهای مختلف، کارخانجات، صادرکنندگان، حوزه تجارت و گردشگری نیز باید برای این طرح گرفته شود و این نظرات در طرح لحاظ شود.
دستگداز با بیان اینکه به رغم تهدیدها در فضای مجازی کشور، هنوز در تولید محتوا موفق عمل نشده است ، گفت: نماینده های مجلس به جای ارائه طرح‌هایی برای تولید محتوا در پی بستن فضای مجازی هستند.
دکتری علوم سیاسی توضیح داد : علاوه بر این در شرایطی که کشور درگیر مسائل مختلفی همچون کرونا و اقتصاد می باشد به نظر می رسد طرح چنین موضوعی اصلا در زمان و موقعیت مناسب صورت نگرفته است .
یکی دیگر از اساتید دانشگاه های مازندران نیز در این باره گفت : با توجه به درگیری و استفاده بیشتر مردم از فضای مجازی حالا چه در قالب کسب و کار و چه در قالب دریافت اطلاعات و کسب خبر می بایست مسئولان در رفتار و چهارچوبندی در این حیطه حساسیت ها را نیز در نظر بگیرند .
جابر فضلی افزود : با توجه به گستردگی برخورداری مردم کشور از این فضا نیاز بود که مجلس شورای اسلامی هرگونه تصمیم گیری در این خصوص را به صورت علنی انجام دهند و ارائه کنند چرا که این موضوع یک موضوع مردمی به شمارمی رود .
وی ادامه داد : وقتی اصل را بر صداقت و شفافیت با مردم می گذاریم باید در این زمینه به صورت عملی رفتار صادقانه خود را نشام بدهیم نه اینکه با یکسری تصمیم گیری پشت درهای بسته و یا جلسات غیر علنی بخواهیم تصمیمات اتخاذ شده را به مردم تحمیل کنیم .
این استاد دانشگاه توضیح داد : در حال حاضر مردم زیادی از محل فضای مجازی مشغول به کسب و کار هستند که در دوران کرونایی این مساله بسیار در بازتوانی درآمدی این افراد تاثیر خود را داشته است اما اینکه به یکباره طرحی بدون توضیح و تفسیر آن تصویب بشود به نوعی شوک به اقتصاد این بخش از جامعه می باشد .
وی گفت : چه بهتر است نمایندگان مجلس شورای اسلامی علاوه بر توضیح و تفسیر این طرح ، تقاضاهای مردم را نیز پاسخ بدهند و به گونه ای نباشد که با محدودیت هایی مسائلی که به مردم مرتبط است دچار صدمه بشود .
