اتحاد سایبری آمریکا و عربستان؛ موضوعی فراتر از امنیت و دفاع

ادعایی «دشمنی مشترک با ایران» دلیل اصلی این همکاری ها و پاسخی مستقیم به تهدیدات فزاینده سایبری است. الف- ایران اما با نگاهی دقیق تر دلایل متعددی برای این نوع همکاری ها می توان ارائه کرد که فراتر از روایت های غالب مبتنی بر تهدیدات ایران بوده و حوزه های مهمی مانند اقتصاد و فناوری را در بر می گیرد.

بر اساس گزارش های منتشر شده، ایالات متحده و عربستان سعودی اعلام کردند که در طیف گسترده ای از صنایع پیشرو از جمله شبکه های ارتباطی نسل پنجم و ششم، ارتقای امنیت سایبری و اکتشاف فضا همکاری خواهند کرد.

این همکاری به عنوان بخشی از تفاهم نامه بین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان سعودی و سازمان ملی مخابرات و اطلاعات آمریکا اعلام شده است. همچنین در خصوص امنیت سایبری، دو کشور شاهد گسترش روابط دوجانبه در زمینه به اشتراک گذاری تهدیدات حیاتی و فعالیت های مخرب در فضای سایبری و تقویت «دفاع سایبری مشترک» و همکاری در زمینه «بهترین شیوه ها در سایبری» خواهند بود. آموزش امنیتی».

بر اساس گزارش ها، توافقنامه ای بین آژانس امنیت ملی سایبری عربستان سعودی و 2 آژانس آمریکایی، اداره تحقیقات فدرال (FBI) و آژانس امنیت سایبری و امنیت زیرساخت وزارت امنیت داخلی (CISA) نیز امضا شده است. همکاری بین دو کشور در زمینه اکتشافات فضایی از جمله پروازهای فضایی سرنشین دار، رصد زمین، توسعه تجاری و نظارتی و رفتار مسئولانه در فضا نیز گسترش خواهد یافت.

نگاه جدید آمریکا به ایجاد ابتکارات دیپلماتیک مبتنی بر فناوری، به ویژه ابتکارات سایبری

بررسی تلاش‌های آمریکا در چند سال اخیر در ائتلاف‌ها و ائتلاف‌های جدید، نشان‌دهنده تمرکز این کشور بر ابتکارات مبتنی بر فناوری به‌ویژه در حوزه‌های سایبری، اقتصاد دیجیتال و فضایی است. به عبارت دیگر، از آنجایی که قرن بیست و یکم قرن فضا و سایبری است، اولویت های آمریکا در بحث ائتلاف سازی و ائتلاف سازی تغییر کرده است. در این زمینه ملاحظات زیر قابل توجه است:

اولین نکته این است که ممنوعیت اشاعه هسته ای، گسترش منطقه ای (نفوذ منطقه ای) و اشاعه موشکی (موسوم به 3NP) از مدت ها قبل در دستور کار آمریکا برای مقابله با ج.ا.ا. در دو سال اخیر دو محور جدید ممنوعیت انتشار پهپادها و ممنوعیت گسترش فضای مجازی به آن اضافه شده است.

در این راستا، همکاری سایبری در منطقه، از جمله بین رژیم اسرائیل و عربستان سعودی یا امارات، بخشی از راهبرد گسترده‌تر آمریکا برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران است. از این رو، تولید ادبیات در اندیشکده های آمریکایی، اروپایی و حتی منطقه ای در این زمینه افزایش یافته است و آمریکا ضمن اشاره مکرر به تهدید روزافزون ایران در این دو حوزه، سعی در ایجاد بندهایی در این زمینه در ائتلاف های منطقه ای داشته است. هر دو را در دستور کار جهانی خود قرار دهد. برای محدود کردن نفوذ ایران انتظار می رود این کشور هم در اتحادهای منطقه ای و هم در صدور قطعنامه های بین المللی در این زمینه فعالیت ویژه ای از خود نشان دهد.

نکته دوم بحث ژئوپلیتیک و عمق سایبری است که دیگر یک نظریه نیست، بلکه یک واقعیت با اهمیت استراتژیک فزاینده است. بی شک یکی از دغدغه های مهم دولت بایدن در قبال چین و روسیه، موازنه قدرت سایبری و تداوم برتری در صورت امکان است. ایجاد فرماندهی سایبری، ایجاد دفتر ویژه امور سایبری در وزارت خارجه آمریکا و تدوین استراتژی های جدید امنیت سایبری از جمله سیاست های دولت آمریکا در این زمینه است.

نکته سوم اهمیت روزافزون دیپلماسی سایبری و شکل‌دهی اینترنت و گذار دیجیتالی مطلوب آمریکاست که باعث شده کاخ سفید پایبندی جدی به کاربرد آن و تحقق اهداف در این زمینه نشان دهد.

همگرایی با متحدان اروپایی، آسیایی و خاورمیانه ای با هدف تقویت ارزش های مورد نظر آمریکا در برابر کشورهای متخاصم در اینترنت که به گفته واشنگتن به دنبال بالکانیزه کردن فضای مجازی یا انشعاب اینترنت هستند، اقدامی راهبردی است. ; بنابراین، اگرچه ائتلاف سازی و ائتلاف سازی با متحدان و شرکای جهان، یک استراتژی قدیمی و قدیمی از سوی آمریکاست، اما ائتلاف و اتحاد سایبری اقدامی جدید است و کاخ سفید به دنبال استفاده از وزن کشورها در مناطق مختلف از جمله وزن است. عربستان سعودی در جهان عرب و اتحادیه های مخابراتی. عربی و آفریقایی، در وزنه برداری بین المللی در عرصه سایبری. علاوه بر این، جلوگیری از نفوذ سایبری چین در منطقه از طریق تشویق کشورها به استفاده از تجهیزات و فناوری آمریکایی، مثلاً در نسل پنجم یا ششم ارتباطات، از دیگر اهداف مهمی است که آمریکا دنبال می کند، درست مانند ممنوعیت فعالیت هواوی در این زمینه. در اروپا. .

نگاه رژیم صهیونیستی به اتحادهای سایبری

از دیدگاه مقامات اسرائیلی، ایران مدت‌هاست که به رقیب مسلط این رژیم در عرصه سایبری تبدیل شده و یک تهدید سایبری پیشرو و جدی علیه آن محسوب می‌شود، تا جایی که از یک سو به دنبال افزایش تهاجم و تهاجم خود است. توان دفاعی سایبری از جمله ساخت «گنبد سایبری» و از طرف دیگر به دلیل ناتوانی در همکاری تنها با ایران به دنبال شرکای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای است.

معرفی ایران به عنوان یک دشمن سرسخت سایبری علیه عربستان سعودی و متحدان منطقه‌ای آن و تشدید درک تهدید سایبری ایران در آمریکا، راهبردی است که اسرائیل مدت‌هاست روی آن کار می‌کند و ایجاد ائتلاف‌های آشکار و پنهان راهبردی موثر است. راهی برای عقب راندن نفوذ سایبری ایران و در راستای منافع آمریکا، عربستان و خودش.

نگاه عربستان به اتحادهای سایبری

در نگاه اول، پیوستن عربستان سعودی به چنین ائتلاف هایی به عنوان متحد آمریکا در منطقه امری طبیعی است، با این حال، درک افزایش یافته از تهدید سایبری نه از سوی ایران (که روایت های فرامنطقه ای و منطقه ای زیادی دارد) بلکه از سوی بازیگران دیگر است. از جمله خود اسرائیل و حتی رقبای عرب. زیرا قطر دلیل مهمی برای چنین اتحادهای سایبری است. با توجه به تصور تهدید رقبای عرب، نباید فراموش کرد که بحران قطر در سال 2017 ناشی از حمله سایبری به شبکه الجزیره منتسب به عربستان و امارات و احتمال وقوع چنین حملاتی در آینده کوچک نخواهد بود

در دیدگاه دوم باید توجه داشت که قراردادهای سایبری عربستان با آمریکا جنبه اقتصادی و فناوری قوی دارد و تنها به امنیت و دفاع محدود نمی شود. همکاری در نسل های جدید ارتباطات، تقویت اقتصاد دیجیتال و تشدید همکاری های فضایی با نگاه تقویت اقتصاد فضایی باید در راستای برنامه بلندپروازانه 2030 محمد بن سلمان ارزیابی شود.

معروف ترین طرح این چشم انداز، پروژه جاه طلبانه «نئوم» با امکانات فناورانه فوق پیشرفته با هدف پایان دادن به وابستگی این کشور به درآمدهای نفتی و تبدیل آن به قطب فناوری به ویژه قدرت سایبری در منطقه است. عربستان سعودی در رقابت با سایر کشورها، به ویژه امارات، ایران و رژیم صهیونیستی، زیرساخت دیجیتالی قوی برای تسریع تحول دیجیتال تعریف کرده است.

برنامه این کشور برای تبدیل شدن به الگوی هوش مصنوعی در جهان با ایجاد چندین نهاد مانند آژانس اطلاعات و هوش مصنوعی عربستان (SDAIA)، مرکز ملی هوش مصنوعی (NCAI) و مرکز هوش مصنوعی در انرژی (SDAIA) و سرمایه گذاری بالا در آموزش، جذب و تربیت کارشناسان، بلوغ اکوسیستم استارتاپی و جذب 20 میلیارد دلار سرمایه گذاری داخلی و خارجی تا سال 2030 در صنعت داده و هوش مصنوعی به عنوان بخشی از پروژه جایگزینی اقتصاد مبتنی بر نفت قابل درک است. در این رابطه.

از دیدگاه مقامات اسرائیلی، ایران مدت‌هاست که به رقیب مسلط این رژیم در عرصه سایبری تبدیل شده و تهدید سایبری پیشرو و جدی علیه این رژیم محسوب می‌شود تا جایی که از یک سو به دنبال افزایش قابلیت‌های سایبری خود است. دفاع از جمله ساخت “گنبد سایبری”.نتیجه گیری و توصیه ها

همانطور که گفته شد، ممنوعیت اشاعه تسلیحات هسته ای، گسترش منطقه ای (نفوذ منطقه ای) و اشاعه موشکی (موسوم به 3NP) از مدت ها پیش در دستور کار آمریکا برای مقابله با ج.ا.ا ایران و در سال های اخیر به ویژه در دو سال گذشته دو محور جدید ممنوعیت انتشار پهپادها و ممنوعیت گسترش فضای مجازی به آن اضافه شده است. بنابراین ما با 5 موضوع عدم اشاعه (5NP) از سوی آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران مواجه هستیم که برای هر کدام دستور کار جداگانه ای تعریف کرده است.

به عنوان مثال، منع اشاعه هسته‌ای از طریق مذاکرات برجام مدیریت می‌شود، در حالی که تلاش‌هایی برای تعریف ابتکارات دیگری برای مقابله با سایر موارد ادعایی اشاعه توسط ایران (مثلاً ناتوی عربی برای مقابله با نفوذ منطقه‌ای یا ائتلاف منطقه‌ای برای مقابله با آن انجام شده است. قدرت پهپاد ایران) و به موازات آن به پیش برده شود.

بر این اساس انتظار می‌رود جمهوری اسلامی ایران خود را برای برنامه‌های پیچیده‌تر و تلاش‌های آمریکا برای افزایش تهدیدات ایران در حوزه‌های سایبری، پهپادی و حتی فضایی در کوتاه‌مدت و میان‌مدت آماده کرده و آماده مقابله باشد. با این تلاش ها

علیرغم این تلاش ها و خوشبختانه حوزه سایبری و اقتصاد دیجیتال یک حوزه نوظهور است و هنوز به مرحله نهایی خود نرسیده است. بنابراین، کشورها، سیاست‌ها و منافع آن‌ها لزوماً بر اساس قوانین و شرایط موجود تعریف نمی‌شوند و این فضای متحول، فرصت‌های خوبی را برای جمهوری اسلامی ایران فراهم می‌کند تا روابط خود را با همسایگان خود به‌ویژه عربستان سعودی در حوزه سایبری تنظیم کند.

با بیان اینکه تجربه رفتار عربستان و بسیاری از کشورهای حوزه خلیج فارس در سازمان های بین المللی مرتبط با فضای مجازی حاکی از همین دغدغه های ایران و نگرانی از مدل هایی مانند چندجانبه بودن و نقض حاکمیت ملی است.

در زمینه مبارزه با جرایم سایبری و همچنین توسعه سهم اقتصادی دیجیتال در منطقه، دو کشور با یکدیگر همسو هستند و برخلاف روابط سنتی اقتصادی که رقیب محسوب می‌شوند، می‌توانند مکمل‌های اقتصادی خوبی برای یکدیگر باشند. در سایر بخش‌های حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، به‌ویژه حوزه‌های فنی، موارد کاربردی زیادی برای توسعه روابط وجود دارد.

اما برای اینکه بتوانیم به عنوان یک کنشگر و نه ارتجاعی نسبت به تحولات یاد شده عمل کنیم، باید اقداماتی را در دو سطح داخلی و بین المللی در دستور کار قرار دهیم.

در سطح داخلی، تقویت سهم اقتصاد دیجیتال و اقتصاد فضایی در تولید ناخالص داخلی کشور، تقویت زیرساخت های ارتباطی و فناوری اطلاعات، تقویت توانمندی ها در حوزه امنیت و دفاع سایبری و اعلام مواضع روشن در حوزه امنیت سایبری. ایجاد بازدارندگی سایبری وظایف کلیدی است.

در سطح بین المللی ایجاد وابستگی متقابل در حوزه اقتصاد دیجیتال و ارتباطات و فناوری اطلاعات با همسایگان، کشورهای دوست و همسو. تقویت همکاری ها در زمینه امنیت سایبری با کشورهای همسایه، دوست و همسو از جمله امضای موافقت نامه های امنیت سایبری؛ حضور هدفمند، مثبت و انتقادی در مجامع بین المللی شکل دهنده هنجارها، استانداردها، قواعد و قوانین فضای مجازی و جوی. ایجاد و برگزاری مجامع منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از جمله گفت‌وگوهای جنوب-جنوب در زمینه حکمرانی بین‌المللی فضای سایبری و فضای بیرونی از جمله با کشورهای آفریقایی، آمریکای لاتین و آسیایی. و در نهایت توصیه می شود از ظرفیت همکاری های کارکردی در حوزه سایبری و اقتصاد دیجیتال برای تقویت روابط با همسایگان از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس برای تبدیل تهدیدها به فرصت استفاده شود.

*پژوهشگر حوزه بین المللی فضای مجازی و دیجیتال