اینترنت و به دنبال آن بسترهای ارتباطی که این روزها به بخش مهمی از زندگی مردم تبدیل شده است، در یک سال گذشته در سراسر جهان فراز و نشیب های خود را داشته است.
به گزارش ICTNN، شبکه اینترنت یا مجموعه بزرگی از شبکه های کامپیوتری که از طریق خطوط تلفن به یکدیگر متصل هستند و به شرکت ها، سازمان ها، دولت ها، مدارس و حتی افراد این امکان را داده است که اطلاعات خود را با سایر کاربران مبادله کرده و از آنها سوء استفاده کنند. در طول یک سال گذشته روزهای سختی را در سراسر جهان سپری می کند و گاه به دلیل اختلالات ملی در خود شبکه یا برخی پلتفرم های پرطرفدار برای کاربران ایران و سایر کشورها مشکلاتی را ایجاد کرده است.
برای مثال (اوایل سال جاری)، هزاران کاربر مشکلات دسترسی به یک پلتفرم اشتراکگذاری عکس خارجی (اینستاگرام) را گزارش کردند و متا پلتفرم – شرکت مادر اینستاگرام – اعلام کرد که در حال کار برای بازگرداندن دسترسی به اینستاگرام است. متا پلتفرم در بیانیهای اعلام کرد که از مشکلات برخی از کاربران در دسترسی به اینستاگرام مطلع بوده و سعی کرده در اسرع وقت شرایط را به حالت عادی بازگرداند و بابت این مشکل عذرخواهی کرد.
در ماه نوامبر، یک اختلال جهانی واتس اپ رخ داد و بسیاری از کاربران رسانه های اجتماعی امروز اعلام کردند که نمی توانند پیامی را در واتس اپ دریافت یا ارسال کنند. در واقع، پس از باز کردن این برنامه پیامرسانی، کاربران میتوانند مکالمات خود را ببینند، اما نمیتوانند پیام ارسال یا دریافت کنند و بارها پیامی در بالای برنامه به بسیاری از کاربران نشان داده میشود که محتوای واتساپ به سرور متصل میشود اما وجود دارد. ارتباطی نداشت
در نهایت شرکت متا پلتفرم صاحب واتس اپ اعلام کرد که مشکلاتی که باعث اختلالات گسترده در ارسال و دریافت پیام در این پیام رسان شده بود را برطرف کرده است. این شرکت دلیل این اختلال را توضیح نداد و تنها سخنگوی متا در بیانیه ای ایمیلی گفت که ما می دانیم که مردم امروز در پیام رسانی در واتس اپ با مشکل مواجه شده اند. ما این مشکل را حل کرده ایم و بابت مشکلات ایجاد شده عذرخواهی می کنیم.
از سوی دیگر، در سال 2022، کلود فلر شروع به انتشار گزارش هایی کرد که ناشی از مشاهدات داخلی شرکت از قطع شدن اینترنت دولتی و اختلالات عمده در سراسر جهان بود. Cloudflare به عنوان یک شبکه تحویل محتوا که خدمات انعطافپذیری دیجیتالی را ارائه میکند، الگوهای سیگنالها را هنگامی که بخشی از اینترنت قطع میشود، مشاهده میکند. به عنوان مثال، CloudFlare میتواند درخواستهای پروتکل اینترنت، مانند درخواستهای مسیریابی پروتکل دروازه مرزی (BGP) یا دفترچه آدرس سیستم نام دامنه را ارزیابی کند تا مشخص کند که کجا یک دولت قطع اینترنت را اعمال میکند یا جایی که زیرساخت دسترسی را مسدود میکند. در نتیجه، گزارش جدید زیرساخت وب و شرکت امنیت وب سایت Cloudflare نشان می دهد که اختلال در ترافیک اینترنت در سراسر جهان هشدار دهنده شده است.
دیوید بلسون، محقق ارشد اختلالات اینترنت در Cloudflare، گفت که گزارش جدید که رویدادهای سه ماهه چهارم سال 2022 را بررسی میکند، به این نتیجه رسیده است که فعالیت اختلالات اینترنت در واقع کمتر از سه بوده است. ماه های قبل از سال کمتر بود.
اینترنت در ایران
از تیرماه 1401 اینترنت کشور بارها با کندی و اختلال مواجه شده و در هر دوره دلایل مختلفی اعلام شده است. به عنوان مثال در 25 خرداد مصرف برق کشور در زمان پیک مصرف به 60000 مگاوات رسید که عدد بسیار بزرگی بود و این رقم 5000 مگاوات بیشتر از آخرین بار مصرف در سال 1400 بود. به گفته مسئولان صنعت برق کشور، شبکه برق کشور ثابت و بدون مشکل است و مشکلی در تامین برق وجود ندارد، اما در برخی نقاط شاهد قطعی برق بودهایم و همین مشکل مانند سالهای گذشته باعث قطع آنتنهای موبایل و اینترنت و در نتیجه کندی اینترنت.
علاوه بر این، کاربران شبکه های اجتماعی در 12 مرداد امسال از قطع شدن اینترنت خانه اول و همراه اول تهران خبر دادند. این خبر توسط یکی از رسانه های کشور به نقل از شرکت مخابرات منتشر شده است، اما وقوع این اختلال در سایر نقاط کشور نیز مشاهده شده است.
در همین راستا، مدیریت کل ارتباطات و امور بینالملل شرکت مخابرات اعلام کرد که این اختلال باعث قطع موقت اینترنت «در نقاط خاصی از کشور» شده است. اما چند ساعت بعد، شرکت مخابرات ایران اعلام کرد که «اتصال اینترنت ربطی به شرکت مخابرات ایران ندارد». همچنین برخی از فعالان این حوزه «اختلال در زیرساخت های مراکز ارتباطی» را عامل اصلی این مشکل عنوان کرده اند.
در پایان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به نقل از روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت، اختلال مذکور را ناشی از فرسودگی خطوط انتقال و تجهیزات شبکه اینترنت در مناطق خاصی از شهر تهران دانست که با پیگیری و همکاری کارشناسان این شرکت و هماهنگی شرکت توانیر مشکل برطرف شده و تمامی اتصالات برقرار شده است.
اما در زمستان سال گذشته چندین بار اینترنت کشور قطع شد. به طوری که در 5 دی ماه اختلالی دو ساعته در تردد در داخل کشور ایجاد شد که امیرمحمدزاده لاجوردی – مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت کشور – در مطلبی در فضای مجازی گفت: دقایقی پیش شاهد افت ترافیک بودم. در یکی از مراکز IXP ما در کشوری بودیم که این مشکل توسط همکارانم حل شد.
اما بررسیها حاکی از آن بود که اختلال در اینترنت کشور ادامه دارد و ارسال اطلاعات در برخی پلتفرمها و پیامرسانها با اختلالاتی همراه بوده است. در همین راستا سهراب آق بیات – معاون فنی شرکت ارتباطات زیرساخت کشور – در گفت و گوی تلویزیونی علت اختلال در اینترنت کشور را تشریح کرد: به دلیل حجم ترافیک به داخل کشور و توسعه یافتگی. که پیش بینی می شود به صورت موقت شاهد افت ترافیک هستیم با تلاش شبانه روزی همکاران در شرکت ارتباطات زیرساخت انشالله این مشکل در حال رفع است و به زودی این مشکل دیگر تکرار نخواهد شد.
همچنین 5 بهمن ماه، اینترنت ثابت و همراه بین ساعت 11:44 تا 11:57 به طور کامل قطع و دسترسی کاربران به اینترنت غیرممکن شد. در ابتدا علت مشخص نبود و برخی ردیابی اپراتورها به این نتیجه رسیدند که ظاهراً مشکلی از ناحیه ارتباطات زیرساخت وجود دارد و شرکت ارتباطات زیرساخت کشور در اطلاعیه ای اعلام کرد: 43 افت داشته است. ترافیک بین المللی به مدت 10 دقیقه، به سرعت حل شد. این شرکت ضمن عذرخواهی از مردم به دلیل این حادثه اعلام کرد تیم های فنی در حال بررسی علت این حادثه هستند.
بار دیگر، اختلال مشابهی در 24 مارس از حوالی ساعت 9:56 صبح ساعد رخ داد، به طوری که در برخی از ISP ها فقط سایت های داخلی باز بود و در برخی موارد دسترسی به این سایت ها نیز با مشکل مواجه شد. به گفته برخی از کاربران، درگاه های پرداخت نیز با مشکلاتی مواجه بودند. البته این مشکل تا ساعت 10:20 صبح برای اکثر کاربران آن روز برطرف شد. در همین رابطه عیسی زارع پور – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات – در خصوص علت قطعی اینترنت ضمن تکذیب وقوع حمله سایبری گفت: 15 دقیقه در زیرساخت یکی از اپراتورها مشکل وجود داشت.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص اختلالات چند ماهه اخیر در اینترنت کشور به ICTNN اعلام کرد که تلاش می کنیم بهترین خدمات را به مردم عزیزمان در وزارت ارتباطات ارائه دهیم، البته همانطور که می دانید بخشی از آن را داریم. از شبکه ای که در اختیار ماست بخشی که در اختیار ما است شرکت ارتباطات زیرساخت است و بخش قابل توجهی از شبکه در اختیار اپراتورهای مخابراتی، سیار و ثابت است که نظارت و تنظیم آن بر عهده ماست. هدف ما ارائه بهترین هاست.
به گفته زارع پور، در لایه زیرساختی، سال گذشته 70 درصد به ظرفیت شبکه در مخابرات ملی و بین استانی اضافه کردیم، بیش از سه برابر پهنای باند مورد نیاز کشور داریم و سال گذشته از منابع مختلف اینترنتی نیز تنوع را فراهم کردیم. منابع تامین اینترنت کشور یکی از اهدافی است که به شرکت ارتباطات زیرساخت ابلاغ شده و اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است.
ICTNN
تیم تحرریه شبکه خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات