توسعه آموزش مجازی با استفاده از هوش مصنوعی

به گزارش ICTNN، مجتبی کدعی، فعال فرهنگی در یادداشتی که در اختیار ICTNN قرار داده است، گفت: هوش مصنوعی کاربردهای زیادی دارد و برای برخورد صحیح با این فناوری باید آن را به خوبی شناخت. یکی از کاربردهای مهم این هوش، ارائه آموزش به صورت شخصی و بر اساس علاقه و نیاز مخاطبان است. در این مدل آموزش به صورت تعاملی، مسئله محور و بدون محدودیت زمانی و مکانی انجام می شود. به نظر می رسد توسعه هوش مصنوعی در آینده ای نه چندان دور ممکن است آن را به مغز و ذهن فعال آموزش مجازی تبدیل کند. در این یادداشت سعی بر آن است تا به بررسی و تبیین برخی از ابعاد این موضوع بپردازیم.

افت کیفیت، مشکل نظام آموزشی

طبق آمار آزمون های تیمز و پرلز در سال های اخیر با کاهش نتایج دانش آموزان در کشور مواجه بوده ایم و از جمله دلایل کاهش نتایج می توان به کیفیت پایین آموزش و عدم کفایت برنامه ها اشاره کرد. علایق، نیازها و استعدادهای دانش آموزان در این زمینه هوش مصنوعی می تواند به سیستم آموزشی کمک کند.

با استفاده صحیح از این فناوری، نقاط ضعف، استعداد و علاقه دانش آموز مشخص می شود و فرآیند یادگیری با توجه به نیاز و سلیقه مخاطب ارائه می شود. به عنوان مثال، شرکت آمریکایی OPEN AI با ارائه ربات گفتگوی GPT-4o گامی در جهت آموزش شخصی سازی شده برداشته است. در حال حاضر این چت بات قابلیت ارائه آموزش و رفع مشکلات آموزشی را دارد. با توجه به توسعه آن در سال های آینده، پیشنهاد آموزش شخصی محتمل خواهد بود. علاوه بر این، آموزش با کیفیت بالا توسط معلم مجازی، حل مسئله و پاسخ به سوالات فراگیران از قابلیت های حال یا آینده هوش مصنوعی در نظر گرفته می شود.

از دیگر کاربردهای مهم و احتمالی هوش مصنوعی می توان به دستیار معلم اشاره کرد. در صورت تحقق این ایده، هوش مصنوعی به معلمان در زمینه‌هایی مانند تصحیح برگه‌های امتحانی، حضور و غیبت، تمرین و حل مسئله کمک می‌کند و وقت آنها برای مطالعه بیشتر خواهد بود. در گزارش مجمع جهانی اقتصاد مورخ 28 آوریل 2024، در مورد ویژگی های کاربردی هوش مصنوعی در ارائه و تأثیراتی که بر سبک زندگی و فرآیند یادگیری خواهد داشت؛ اشاره شده است.

چالش های ورود هوش مصنوعی به نظام آموزشی

ورود این فناوری به عرصه آموزش در کنار مزایای آن، چالش های قابل توجهی را نیز به همراه خواهد داشت. یکی از این چالش ها، امکان حذف جدی معلمان از فرآیندهای یادگیری و مجازی سازی آموزش است. در این صورت خطر تضعیف بعد آموزشی و فردی شدن افراطی وجود دارد که منجر به کاهش اجتماعی شدن کودکان و نوجوانان می شود. حضور فیزیکی دانش آموزان در کلاس و مدرسه مزایایی دارد که آموزش مجازی حتی با کمک هوش مصنوعی فاقد آن است. بنابراین، مدل ایده آل این است که فناوری به معلمان به عنوان ابزار کمکی برای بهبود فرآیندهای آموزشی خدمت می کند.

نتیجه:

درک کافی از ابعاد هوش مصنوعی و اثرات آن بر سیستم آموزشی و اتخاذ تدابیر مناسب برای مدیریت و بهره برداری مثبت از این فناوری ضروری است. به طور کلی، ورود آموزش مجازی و هوش مصنوعی به برنامه درسی مدارس، فرصت ها و تهدیدهایی را به همراه دارد و در این راستا می توان دو رویکرد را در پیش گرفت: رویکرد اول، انفعال و تأخیر است که در این صورت امکان بهره برداری از فرصت ها وجود دارد. با این رویکرد فناوری از بین رفته و خطر کاهش قدرت حاکمیت آموزشی سیستم نیز محتمل خواهد بود.

رویکرد دوم، مواجهه فعال و فعالانه با آموزش مجازی و هوش مصنوعی است. بر اساس این رویکرد، تمهیدات لازم برای استفاده از هوش مصنوعی در نظام آموزشی اندیشیده شده و از سوی دیگر، آمادگی لازم برای رفع چالش‌های آن به‌دست می‌آید و در نتیجه به جای آن، سیستم آموزشی تقویت می‌شود. از ضعیف شده

ICTNN