رایانه ای شدن نسخه ها یکی از تحولات مهم در حوزه سلامت است و از مزایای آن حذف کاغذ و امکان دسترسی بیماران به خدمات بیمه ای در هر نقطه از کشور تنها با کد ملی است. اما این طرح با چالش های مختلفی از جمله خرابی موقت سرورهای سازمان های بیمه گر یا عدم دسترسی برخی مراکز پاراکلینیکی و داروخانه ها به نسخه های تجویز شده توسط پزشکان مواجه است.
به گزارش ICTNN، نسخه الکترونیک و حذف نسخه های کاغذی فواید بسیاری دارد که از آن جمله می توان به کاهش مصرف کاغذ، خواندن آسان نسخه ها و کمتر شدن خطای داروخانه ها، حرکت به سمت دولت الکترونیک و دسترسی آسان به سوابق دارویی بیماران اشاره کرد.
الزامات قانونی اجرای طرح نسخه الکترونیک در برنامه پنجم و ششم توسعه گنجانده شده است. در ماده 74 برنامه ششم توسعه مربوط به نسخه الکترونیک خاطرنشان شد: وزارت بهداشت موظف است با هدف ارائه خدمات الکترونیکی سلامت، سامانه پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان و سامانه‌های اطلاعات مرکز بهداشت را با هماهنگی پایگاه ملی آمار ایران و سازمان آمار حیاتی کشور راه‌اندازی کند. کشور با حفظ حریم خصوصی مشروط به مجوز، محرمانه بودن داده ها و اولویت شروع برنامه پزشک خانواده و سیستم ارجاع.
از این رو در مهلت دولتی 10 دی ماه 1400 موضوع حذف دفترچه های کاغذی و جایگزینی نسخه و نسخه الکترونیکی جدی شد و با همه مشکلاتی که برای آن پیش آمد توانست به نقطه عطفی در حوزه سلامت الکترونیک تبدیل شود. بیش از شش ماه از اجرای این قانون می گذرد و در این مدت موضوعات مختلفی از جمله نامناسب بودن کدگذاری تامین اجتماعی و بیمه سلامت به یکی از چالش های جدی تبدیل شده است که پزشکان و به ویژه تریبون های خصوصی نسبت به آن اعتراض دارند.
مزایای تعویض نسخه الکترونیکی
مهرشاد تیموری – مدیر عامل پایگاه اینترنتی نسخه نویسی الکترونیکی – در این خصوص مزایای اجرای طرح نسخه نویسی الکترونیکی را برشمرد و به ICTNN گفت: بیمه و الکترونیکی شدن نسخه ها و نسخه ها یکی از تحولات و تحولات عمده ای است که در کشور رخ داده است. در سال های اخیر در حوزه سلامت ایجاد شده است. این طرح مزایای مختلفی از جمله صرفه جویی در کاغذ، دسترسی بیماران به خدمات بیمه ای در هر نقطه از کشور فقط با کد ملی و شامل کلیه خدمات و داروها با بیمه را به همراه داشته است. از سوی دیگر، این موضوع نیز نقش مهمی در جلوگیری از سوء استفاده های خاص از بحث های پاراکلینیکی و دارویی داشته است.
وی با اشاره به چالش های این طرح ادامه داد: البته این طرح موضوعات و چالش های مختلفی را در بطن خود دارد. در دسترس نبودن موقت سرورهای سازمان های بیمه گر، عدم دسترسی برخی مراکز پاراکلینیکی و داروخانه ها به نسخه های ثبت شده و تجویز شده توسط پزشک، کاربران و پزشکان را با چالش هایی مواجه می کند.
این فعال بخش خصوصی تفاوت دو سازمان بیمه گر در کدگذاری خدمات و داروها را بزرگ ترین و جسورانه ترین چالش این دوران خواند و گفت: تفاوت در کدگذاری این دو مجموعه و تفاوت ساختار کلی نسخه نسخه این دو بیمه‌گر و بحث نسخه برای بیمارانی که کد ملی دارند از طریق سامانه استعلام نمی‌شوند که مشکل عمده‌ای است که پزشکان به آن اعتراض دارند. از طرفی بحث بروز رسانی های غیرمنتظره و متعدد در وب سرویس های دو بیمه گر نیز چالش های زیادی را برای ما مجموعه های خصوصی ایجاد کرد.
تیموری ادامه داد: عدم دسترسی و سرویس دهی بخش خصوصی به برخی خدمات در داخل پورتال نمایندگی بیمه ما را با مشکل مواجه کرده است. از طرفی پزشکان به دلیل تجربه کاربری دشوار بسترهای نمایندگی بیمه گرایش بیشتری به استفاده از بسترهای خصوصی دارند و عدم دسترسی به این خدمات باعث می شود که پزشکان زمان بیشتری را برای تجویز نسخه در بستر سازمان های بیمه گر صرف کنند. برخی از پزشکان که به اندازه کافی با مسائل فن آوری آشنایی ندارند، بیشتر از سایرین تمایل به پذیرش این چالش دارند.
هوش مصنوعی و نقش مهم آن در فرآیند نسخه الکترونیکی
وی با بیان اینکه استفاده از هوش مصنوعی به خودکارسازی برخی فرآیندها کمک می کند، گفت: تایپ به عنوان جایگزین دستخط نیازمند صرف زمان بیشتری است. اما استفاده از هوش مصنوعی و تجهیز نسخه های کنترل صوتی در صرفه جویی در زمان برای بیمار و پزشک بسیار موثر است. کافی است پزشک نام دارو، تعداد، زمان و دوز دارو را با صدای بلند تلفظ کند تا در اسرع وقت نسخه نهایی قطعی شود. این عدد به خصوص در زمینه کمک به پزشکانی که با دنیای تکنولوژی آشنایی ندارند بسیار مفید و مثمر ثمر است. علاوه بر این، طبیعتا پزشکان فعال در نقاط مختلف کشور با گویش های مختلف وجود دارند و به منظور افزایش دقت در تبدیل جملات سیستم فرمان صوتی، می توانید از یادگیری ماشینی برای کاهش درصد اشتباه در حین کار و یادگیری استفاده کنید. گویش ها دقیق تر
مدیرعامل پلت فرم نسخه نویسی الکترونیکی نبود استانداردهای قانونی قوی از سوی نهادهای نظارتی را خلأ بزرگی در روند اجرای نسخه الکترونیکی این روزها دانست و گفت: اگر بخش دولتی وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و سازمان غذا و دارو سیستم پزشکی دست به دست هم می دهد با تعیین استانداردها و الزام بیمه‌گران به رعایت آنها، می‌توانند نقش مهمی در روند اجرای بهتر و کاهش نگرانی بخش خصوصی داشته باشند. بخش خصوصی هم مسیری را طی می کند که بخش دولتی در حوزه نسخه نویسی الکترونیکی انجام می شود و برای پیشبرد این مسیر از هیچ تلاشی دریغ نخواهد کرد.
تیموری درباره سازمان‌های بیمه‌گر ادامه داد: اگر سازمان‌های بیمه‌گر به تمامی خدمات پورتالی که به بخش خصوصی ارائه می‌کنند دسترسی داشته باشند، طبیعتا کیفیت خدمات بخش خصوصی افزایش می‌یابد و با UI/UX بهتر و سرعت عمل و چابکی بهتر، بخش خصوصی نیز افزایش می‌یابد. افزایش کیفیت و سرعت این طرح کمک بیشتری می کند و نتیجه بهتری در زمینه نسخه الکترونیکی در کشور خواهیم داشت. در بخش خصوصی، به‌عنوان پلتفرم‌های خدمات سلامت دیجیتال، به دلیل خدمات متفاوتی که ارائه می‌دهیم، تماس بیشتری با پزشکان داریم و از مشکلاتی که با آنها مواجه هستند بیشتر می‌دانیم. بنابراین تعامل و همکاری بخش دولتی با بخش خصوصی به بهترین نحو ممکن برای تحقق فرآیند نسخه الکترونیک در کشور موثر خواهد بود.
ICTNN
