به گزارش خبرنگار اقتصادی ICTNN، 14 آبان ماه سال جاری «سید ستار هاشمی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پس از جلسات متعددی که در حوزه رجیستری آیفون 13 و بعد از آن برگزار شد، از قابلیت رجیستری این گوشی ها خبر داد.
پس از اعلام وزیر ارتباطات نامه ای منتشر شد که از تعرفه 96 درصدی واردات این گوشی ها خبر داد. در مدت کوتاهی این محتوا از سوی دولت رد شد و وزیر اقتصاد نیز اعلام کرد: تعرفه ۹۶ درصدی واردات آیفون مورد تایید ما نبوده و قطعا اصلاح خواهد شد. عبدالناصر همتی درباره تعرفه نهایی واردات آیفون نیز گفت: احتمالاً حدود 30 درصد خواهد بود و بیشتر از آن منطقی نیست.
در نهایت دولت برای گوشی های بالای 600 دلار در رویه تجاری 15 درصد و در سایر رویه ها 30 درصد و در رویه تجاری 5 درصد و برای گوشی های 600 دلاری و کمتر 6 درصد عوارض واردات تعیین کرد.
رجیستری گوشی با کمی تاخیر و به صورت محدود شروع به کار کرد
با اعلام این خبر، رجیستری تلفن همراه در کشور به صورت مسافری اما با کمی تاخیر آغاز شد. البته خبر اولیه جزئیات چندانی نداشت و نظر مردم این بود که قرار است تمامی گوشی های در دست مردم به صورت قانونی و با پرداخت هزینه ای مشخص رجیستر شوند. اما اینطور نبود.
در این بخش، تنها گوشی هایی که از نهم آبان ماه در کشور فعال شده بودند، قابلیت ثبت قانونی داشتند که نیاز به گذرنامه افراد و ثبت نام گوشی در گمرک داشت، در حالی که گفته می شود یک میلیون گوشی آیفون در دست افراد بدون ثبت است. ; بنابراین با تصویب دولت در گام اول اجرای فرم محدود رجیستری فراهم شد در حالی که در آن زمان روال واردات این شکل از گوشی ها مشخص و اعلام نشده بود.
مراحل ثبت نام چگونه است؟
فرآیند رجیستری سری گوشی های تلفن همراه به این صورت است که هر مسافر با کد ملی خود می تواند هر ساله یک گوشی موبایل را به عنوان مسافر از خارج وارد کرده و در گمرک ثبت کند.
پس از ثبت نام اولیه در گمرک، «کد» برای فعال سازی و پرداخت هزینه رجیستری دریافت می شود و ثبت قانونی گوشی در شبکه ارتباطی کشور با پرداخت این هزینه حدود یک ماه زمان می برد. در صورت عدم رعایت این روند، آنتن دهی گوشی که در گمرک ثبت شده است، پس از یک ماه قطع می شود.
این مسیر قانونی است که دولت برای گوشی های مسافربری تعریف کرده است. اما بررسی های خبرنگار ICTNN نشان می دهد که در لایه های پایین جامعه رجیستری گوشی آیفون به گونه ای دیگر انجام می شود و برخی از دارندگان این گوشی ها می گویند حتی بدون رجیستری هم توانسته اند گوشی خود را در شبکه آنتن دهی کشور نگه دارند.
خرید و فروش پاسپورت مسافری
در سوی دیگر ماجرای آزادسازی واردات آیفون، بازار سیاهی وجود دارد که در اختیار گرفتن پاسپورت مسافران ورودی به کشور قرار گرفته است. از زمانی که رجیستری آیفون شروع شده، عده ای در فرودگاه و برخی دیگر در آژانس های هواپیمایی به مسافران اعلام می کنند که در ازای دریافت مبلغی بین 2 تا 5 میلیون تومان، پاسپورت خود را پس از سفر به آنها می دهند. گوشی های خود را به مشتریان انتقال دهند. ثبت نام کنید
اولین مرحله دریافت سود از خریدار در این مرحله اتفاق می افتد و فرصت استفاده از پاسپورت به مشتری فروخته می شود که می خواهد گوشی خود را با مقداری سود به هر قیمتی که خریداری می کند ثبت نام کند.
مشتری یا فروشنده گوشی پس از دریافت آن کد، هزینه رجیستری را از طریق سایت «همتا» پرداخت کرده و گوشی را به صورت قانونی وارد شبکه می کند. در این قسمت البته ممکن است فروشنده به مشتری که اطلاعات زیادی ندارد اصرار کند که باید هزینه ثبت نام را خودش پرداخت کند که می تواند سود چند میلیونی برای او به همراه داشته باشد. در این چرخه مانند هر چرخه ناقص دیگری سود به جیب دلال می رود و مردم متضرر می شوند.
اتفاق دیگری که ممکن است رخ دهد این است که عده ای سودجوی فعال در حوزه تلفن همراه با پاسپورت های سرقتی، فرآیندی جعلی را به مشتری القا کنند و در نهایت پس از گذشت یک ماه از رجیستری جعلی، آنتن گوشی برای همیشه از بین برود. دست مشتری نباید به جایی بسته شود.
راهی برای جلوگیری از پرداخت هزینه رجیستری
حدود سه سال از ممنوعیت رجیستری آیفون می گذرد. در این مدت بسیاری از کاربران آیفون یاد گرفته اند که چگونه آنتن گوشی خود را بدون فعال سازی و رجیستری بازیابی کنند.
حالا با یک پرس و جو ساده متوجه می شوید که کسانی که شبکه را می شناسند و راه های بازگرداندن آنتن را می دانند، دیگر نمی خواهند 10 میلیون هزینه ثبت نام بپردازند و ترجیح می دهند مانند زمان ممنوعیت بدون پرداخت از گوشی خود استفاده کنند. برخی از دارندگان آیفون این موضوع را به خبرنگار ICTNN مطرح کردند و گفتند که حتی سال گذشته که آیفون 14 ممنوع شد، گوشی خود را تا کنون فعال نگه داشته اند.
هزینه ثبت نام آیفون و نرخ دلار شانه به شانه بالا می رود
هزینه ثبت تلفن همراه بر اساس ارزش دلاری آن تعیین می شود. بر این اساس هر زمان که نرخ دلار افزایش یابد، هزینه ثبت نام آیفون نیز افزایش می یابد; پیگیری های خبرنگار ICTNN از بازار تلفن همراه نشان می دهد که آیفون 16 پرو مکس با ظرفیت 512 گیگابایت که روند ثبت نام آن تا دو هفته پیش بین 38 تا 42 میلیون تومان بود، اکنون با افزایش سه تا چهار میلیون تومانی مواجه شده است. .
ضرورت تعیین تکلیف گوشی های قدیمی در دست مردم
در فرآیند تعیین شده برای رجیستری گوشی آیفون در کشور، تنها گوشی های مسافری که از ۱۸ آبان ماه با درج سیم کارت فعال شده اند، در گمرک قابل ثبت و ثبت هستند و گوشی هایی که قبل از این تاریخ و در واقع از تاریخ ۲۰۱۹ خریداری شده اند. ممنوعیت ثبت آیفون در کشور فعال شد، هنوز بلاتکلیف هستند.
عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: بر اساس برآوردها حدود یک میلیون دستگاه از این نوع گوشی در دست مردم است و جزء اموال آنهاست که مورد سوء استفاده قرار گرفته است؛ بنابراین باید تمهیدی برای آن اندیشیده شود. استفاده از این گوشی ها نیز.”
البته با گذشت یک ماه از اعلام این موضوع هنوز خبری از روند آن اعلام نشده است. به گفته مسئولان برای رفع این مشکل باید زیرساخت های لازم فراهم شود.
آخرین خبر واردات گوشی های آیفون به 12 آذرماه برمی گردد که «سیدحسن سادات حسینی» رئیس کمیسیون تخصصی تلفن همراه و لوازم جانبی اتاق بازرگانی ایران اعلام کرد که شناسه آیفون 15 و 16 تا 10 روز آینده در سامانه تعریف می شود. بر این اساس تجار می توانند آیفون 15 و 16 را طبق شرایط قبلی یعنی با استفاده از 30 درصد سقف و سابقه و همچنین ارز حاصل از صادرات خود وارد کنند.
وی با اشاره به مشکلات موجود در روند واردات گوشی تلفن همراه گفت: به دلیل طولانی شدن زمان تخصیص ارز برای واردات گوشی، واردکنندگان با چالش جدی مواجه هستند و بر اساس اعلام سازمان توسعه تجارت، شرایط برای تخصیص ارز مناسب نیست. اکنون
این مقام صنفی افزود: بر این اساس هنوز مشخص نیست چه میزان ارز، بر اساس چه مکانیزمی و چه زمانی قرار است به واردکنندگان تخصیص یابد؟ لذا مقرر شد کمیته ای با هدف شفافیت در تخصیص ارز و تخصیص عادلانه ارز به واردکنندگان تشکیل شود و دبیرخانه این کمیته در سازمان توسعه تجارت به امور مربوطه رسیدگی کند.
تیم تحرریه شبکه خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات
