بحث جرم انگاری فروش فیلترشکن کجا رفته است؟

به گزارش ICTNN، اکثر فیلترشکن ها از نوع VPN هستند و VPN مخفف Virtual Private Network است و از پورت و پروتکل خاصی استفاده می کند. استفاده اصلی از VPN در سراسر جهان حفظ امنیت است. مثلاً اگر کاربری به خارج از کشور رفته باشد و بخواهد با حفظ امنیت از آنجا به اینترنت بانک یا سرویسی در ایران دسترسی داشته باشد، اگر به شبکه آن کشور اعتماد نداشته باشد از VPN استفاده می کند.

اما دلیل اصلی استفاده از VPN چیست؟ در این زمینه گفته می شود که اطلاعات ارسالی و دریافتی در VPN قابل شنیدن نیست. چون فیلتر نیست، برای دور زدن فیلترینگ استفاده می شود. البته بستن فیلترشکن ها هم کار شدنی است و با بسته شدن پروتکل ها انجام می شود اما این کار با آسیب هم همراه است.

در سال های اخیر در مورد استفاده از فیلترشکن ها و موضع دولت در مورد فیلترینگ گفته شده است که درست است که بسیاری از فیلترشکن ها خدمات خارجی خوبی به کاربر ارائه می دهند و به همین دلیل است که کاربران علاقه مند به استفاده از آنها هستند، اما بر اساس گزارش ها از مراکز معتبر، این نوع نرم افزارها مصارف ضد امنیتی دارند. و این یک نوع باج افزار است که اطلاعات مشترکین را جمع آوری می کند و یادگیری و استفاده از فیلترشکن ها عواقب زیادی دارد.

با توجه به خطرات استفاده از VPN، برخی از تحلیلگران بر این عقیده هستند که بدافزار بودن از ویژگی های VPN نیست و این در مورد همه برنامه ها صدق می کند و حتی یک برنامه ماشین حساب می تواند یک بدافزار باشد. اما محدودیت‌های برخی از پلتفرم‌ها مانند تلگرام در سال‌های اخیر، کاربران را در معرض این خطر قرار داده و آن‌ها را عمدتاً به سمت VPN و اپلیکیشن‌های ناشناس سوق داده است، در حالی که این اپلیکیشن‌ها می‌توانند دسترسی‌های نامتعارفی مانند مکان و فهرست مخاطبان و از این اطلاعات سوء استفاده کنند. .

بررسی امنیت و دسترسی اپلیکیشن ها دو بخش دارد: یک مثال مدل VPN است که به صورت یک اپلیکیشن روی گوشی موبایل مانند سایفون نصب می شود و در حین نصب به کاربر نشان داده می شود که چه دسترسی را می خواهد دریافت کند. فیلترشکن و وی پی ان برای کارکردش فقط باید به اینترنت دسترسی داشته باشد و دسترسی غیر از اینترنت را از کاربر نگیرد و اگر بگیرد حتما کار دیگری می خواهد و در این در صورتی که کاربر نباید آن را نصب کند. نکته مهم این است که برخی از VPN ها از رمزگذاری استفاده می کنند و این اطلاعات در حین انتقال قابل رهگیری نیست، اما برخی از آنها از رمزگذاری استفاده نمی کنند و شخصی که آن سرور VPN را اجرا می کند می تواند از اطلاعات شما سوء استفاده کند.

وقتی VPN کاربر وصل می شود و وارد درگاه پرداخت می شود و شماره کارت و رمز عبور خود را وارد می کند، در واقع نام کاربری و رمز عبور او را به سرور VPN می فرستد و سرور VPN آنها را به بانک می فرستد. اگر طرف مقابل بخواهد سوء استفاده کند و VPN رمزگذاری نشده باشد، می تواند به راحتی این کار را انجام دهد. به همین دلیل توصیه می شود در صورت نیاز به استفاده از VPN، هنگام پرداخت و دسترسی به سایت های داخلی مانند کمک هزینه، کنکور و مدارک تحصیلی حاوی اطلاعات حساس غیرفعال شود.

از این رو همزمان با گسترش استفاده از فیلترشکن ها طی سالیان گذشته و البته سال گذشته در خصوص فروش VPN در بازار و برنامه دولت برای محدود کردن فروش آن، گفته شده است که استفاده از VPN ها باعث می شود. منجر به آسیب‌پذیری دستگاه‌های کاربران می‌شود، زیرا این نفوذ به هکرها اجازه می‌دهد به راحتی تلفن‌های افراد را هک کنند. توصیه کارشناسان این بود که مردم تا حد امکان از استفاده از VPN اجتناب کنند.

همچنین اعلام شد که فروش آنتی فیلتر و کسب درآمد از آنها غیرمجاز است اما این امر جرم انگاری نشده و تلاش می شود علاوه بر غیرقانونی بودن این معضل جرم انگاری شود و البته نهادهای ذیربط نیز باید پیگیری کنند.

از این رو سال گذشته قوه قضائیه با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر دستگاه های ذیربط موظف شد با فروشندگان غیر مجاز VPN و فیلترشکن ها برخورد و متخلفان را مجازات کند. لذا بر اساس این حکم مقرر شد تولیدکنندگان، فروشندگان و توزیع کنندگان VPN و فیلترشکن غیرمجاز مشمول مجازات ماده ۷۵۳ قانون مجازات اسلامی و در مورد اشخاص حقوقی علاوه بر مجازات طبق ماده 753 نسبت به شرکت یا مؤسسه تجاری متخلف لغو امتیاز و تعطیل نیز صورت می گیرد.

طبق بررسی های انجام شده، اعلام شد که 64 درصد کاربران از فیلترشکن استفاده می کنند و سهم پهنای باند ناشناس به 25 درصد رسیده است. به عنوان مثال نماینده مردم بستان آباد در شورای اسلامی معتقد بود که فیلترینگ و قطع شدن اینترنت بر جریان آزاد اطلاعات در جامعه تاثیر گذاشته و هزینه هایی را بر کاربران و کسب و کارها تحمیل کرده است.

اما فراتر از انتقادات مطرح شده، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است که بحث ساماندهی فیلترشکن ها و مدیریت این معضل نیازمند قانون مشخصی است و می توان فروش فیلترشکن را جمع آوری کرد.

در همین راستا وزیر ارتباطات از قوه قضائیه خواست به شکایت یکی از معاونت ها در خصوص فیلترشکن رسیدگی شود.

وی با بیان اینکه هرکس چنین اظهارنظری می کند باید مدارک خود را به دادگاه ارائه کند، از قوه قضائیه و کمیته نظارت بر رفتار نمایندگان خواست تا اظهارات این نماینده را بررسی کنند تا مشخص شود چه کسانی پشت مافیای فیلتر پنهان شده اند. شکن ها حل مشکل قانونگذاری در دست خود مجلس است.

البته او یک روز بعد از این ماجرا در سفری اعلام کرد که در بحث فیلترشکن ها و فروشندگان آنها ردیف قانونی برای برخورد با افراد سودجو نداریم و تا زمانی که اینگونه است این فضا باید از وزارت بازپس گرفته نشود. ارتباطات مورد انتظار است.

ICTNN