اقتصاد دیجیتال نشان دهنده شکل جدیدی از اقتصاد مبتنی بر فناوری های نوین است و مزایای آن برای کشورها باعث شده است که در همه کشورها از جمله ایران مورد توجه قرار گیرد به طوری که در سه سال اخیر اقدامات زیادی برای توسعه این اقتصاد انجام شده است. زمینه ای مانند ایجاد کارگروه تخصصی در اقتصاد دیجیتال، تدوین و تصویب پیش نویس قانون حفاظت از داده های شخصی انجام شد.
به گزارش ICTNN، پیشرفت های فناوری در سال های اخیر جهان را به سمت دیجیتالی شدن در عرصه های مختلف سوق داده است و یکی از مهم ترین حوزه هایی که به شدت تحت تاثیر پیشرفت های فناوری قرار گرفته، اقتصاد است.
یکی از ساده ترین تعاریف اقتصاد دیجیتال، اقتصاد مبتنی بر فناوری های دیجیتال است. در این نوع اقتصاد، فناوری های جدید، به ویژه اینترنت، نقش مهمی ایفا می کنند. مبادلات مالی، خرید و فروش، ارائه خدمات و… از حالت سنتی خارج شده و شکل دیجیتال و مدرن به خود می گیرد. علاوه بر این، این فضا انواع جدیدی از خدمات، محصولات و کسب و کار را ایجاد کرده است.
بنابراین، اقتصاد دیجیتال نشان دهنده شکل جدیدی از اقتصاد مبتنی بر فناوری های جدید است و مزایای آن برای کشورها باعث شده است که این نوع اقتصاد در همه کشورها مورد توجه قرار گیرد. رشد اقتصادی کشورها، کاهش هزینه ها، دسترسی دائمی، جهانی بودن، امنیت، فضای رقابتی و ایجاد شغل از مهم ترین مزایای اقتصاد دیجیتال برای کشورهاست.
در ایران نیز سال هاست که همزمان با رشد و توسعه این رشته در سایر کشورها مورد توجه قرار گرفته است و طی سه سال گذشته اقدامات و تمهیدات زیادی در این زمینه اندیشیده شده است. کارشناسان بر این باورند که فضای اقتصاد دیجیتال می تواند سه مزیت عمده را برای کشور به ارمغان بیاورد، از جمله فرصت های شغلی و مشاغل جدید که در سطح جهانی نیز مورد بحث قرار گرفته است.
در همین راستا وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اخیرا گزارشی در یک شبکه اجتماعی داخلی از عملکرد دولت سیزدهم در حوزه توسعه اقتصاد دیجیتال ارائه کرد و گفت: از دی ماه سال 1400 به همت رئیس جمهور شهید، کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال به عنوان دومین هیات دولت با اختیارات هیئت وزیران و رئیس جمهور در قالب اصول 138 و 127 قانون اساسی برای تسریع در توسعه این حوزه تشکیل شد.
وی افزود: کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال با برگزاری بیش از 55 جلسه کارگروه و کمیته اصلی آن، زمینه ساز مقررات حمایتی از بسترها و مشاغل دیجیتال، فریلنسرها، بیمه، تشکیل بسترهای سلامت، توزیع پزشکی از طریق پلتفرم ها و لایحه حفاظت از داده ها و… برای تسهیل و رشد فعالان این حوزه.
اما یکی از مصوبات مهم کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال آیین نامه 1401 حمایت از پلتفرم ها و کسب و کارها در اقتصاد دیجیتال بود که به گفته عیسی زارع پور مجموعه 30 نوع حمایت از بسترهای داخلی را در بر می گیرد. و شرکت هایی که بر روی پلتفرم خود فعالیت می کنند. بخش هایی از این اجرا و بخش هایی در حال نظارت است. همچنین برای اولین بار با تصویب این کارگروه، «مستقلین» با احراز هویت قانونی، رسماً استفاده از ظرفیت های این نزدیکان را برای توسعه زیرساخت های ملی و همچنین اجرای پروژه های بین المللی با 15 تسهیل کردند. حمایت های قانونی
همچنین از دیگر مصوبات جدید کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال، آیین نامه عملکرد اپراتورهای خدمات سلامت و امکان توزیع دارو از داروخانه ها به منازل از طریق بسترهای خدماتی است که وزیر ارتباطات ابراز امیدواری کرد. که به زودی مقدمات اجرای آن فراهم خواهد شد. همچنین رفع مشکلات بسترهای بیمه از دیگر مصوبات مهم بود.
از سوی دیگر، تدوین و تصویب لایحه «حفاظت از دادههای شخصی» از دیگر اقدامات مهم دولت بود که نزدیک به یک سال در گروه ویژه اقتصاد دیجیتال مورد بحث و بررسی قرار گرفت و تصویب شد و سپس مورد بازنگری قرار گرفت. و طی جلسات متعدد کمیسیون حقوقی و قضایی دولت نهایی شد. تصویب و برای طی مراحل قانونی به مجلس فرستاده شد.
به گفته وزیر ارتباطات، بسترسازی برای ورود پلتفرم های بزرگ اقتصاد دیجیتال به بازار سرمایه، حمایت های قانونی و ادامه رفع مشکلات حقوقی آنها، اخذ مجوز قانونی برای شناسایی دارایی های دیجیتال و معافیت مالیاتی شرکتهای فعال در آنها، موجب رونق آنها و ایجاد بیش از نیم میلیون شرکت جدید راهاندازی شده در این بسترها میشود.
علاوه بر این، طرح ملی آموزش مهارت های دیجیتال یکی از برنامه های وزارت ارتباطات با هدف تربیت نیروی کار ماهر اقتصاد دیجیتال است که با همکاری وزارت آموزش و پرورش اجرا می شود. در این طرح دوره های آموزشی مختلفی برای 50 هزار معلم و دانش آموز عزیز در چند استان برگزار شده و حرکت همچنان ادامه دارد.
از سوی دیگر اقدامات متعددی برای تبدیل منطقه ویژه اقتصادی پیام به قطب اقتصاد دیجیتال کشور انجام شده است. به عنوان مثال آماده سازی 165 هکتار زمین برای واگذاری به شرکت های فناور، افزایش 130 درصدی شرکت های تاسیس شده فاوا با ایجاد 4000 فرصت شغلی جدید، راه اندازی فاز اول هاب داده کشور و راه اندازی مجدد فرودگاه بین المللی آن به دست آمد. همچنین رشد 60 درصدی مشاغل مستقر در پارک فاوا و رشد 160 درصدی محصولات آنها، ایجاد 4 پردیس جدید استانی در زنجان، کرمانشاه، مشهد و اصفهان و اعطای 130 کمک بلاعوض برای توسعه فناوری و بازاریابی. حمایت کردن. ، بخشی از اقدامات انجام شده برای توسعه کسب و کار، فناوری و دانش بنیان در این دوره است.
حمایت از بومی سازی تجهیزات و محصولات فاوا مورد نیاز کشور و ایجاد بازارهای داخلی و خارجی برای آنها از ماموریت های معاونت فناوری های وزارت ارتباطات در این مدت بود. علاوه بر موارد مذکور، در این مدت بیش از 1000 فقره تسهیلات به ارزش کل بیش از 5 میلیارد تومان به شرکت های فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال پرداخت شد که ضمن ایجاد حرکتی در جهت رفع نیازهای فناورانه کشور. در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات منجر به ایجاد هزاران شغل جدید در کشور شده است.
تدوین و نظارت بر تایید استانداردهای لازم و ایجاد آزمایشگاه های مرجع از دیگر اقدامات برای توسعه اقتصاد دیجیتال است. از جمله ایجاد آزمایشگاه های خدمات ابری، توزیع محتوا، تجهیزات فیبر نوری (لایه دسترسی تا 10 ظرفیت و انتقال تا 800 گیگابیت در ثانیه) و توسعه استاندارد ملی هوش مصنوعی.
با توجه به اهمیت اقتصاد دیجیتال و اقدامات انجام شده در سه سال گذشته، کارشناسان معتقدند دولت چهاردهم باید توجه ویژه ای به این حوزه داشته باشد. به عنوان مثال، کارشناسان توصیه می کنند که دولت چهاردهم از بخش خصوصی برای توسعه اقتصاد دیجیتال حمایت کند و در گام بعدی علاوه بر تجهیز رگولاتوری به دانش و چالش های روز، توجه لازم را نیز داشته باشد. به حقوق مالکیت معنوی
ICTNN
تیم تحرریه شبکه خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات