با گسترش فضای مجازی و افزایش استفاده جامعه از آن به طور کلی، حتی کودکان به عنوان آسیب پذیرترین قشر آن، راه اندازی اینترنت برای کودکان توسط مسئولان را تسریع کرده است. همانطور که این پروژه در شهریور سال گذشته رونمایی شد.
به گزارش ICTNN، گسترش فضای مجازی باعث شده تا روز به روز لایه های بیشتری از شهروندان درگیر آن شوند. شبکه اینترنت اگر زمانی فقط در اختیار ارتش آمریکا بود و بعدها عمدتاً در حوزه علمی و دانشگاهی مورد استفاده قرار می گرفت، اما امروزه وارد تمام حوزه های سرگرمی، بازرگانی، مالی، مهندسی و حتی اجتماعی شده است. جنبه اجتماعی – ارتباطی یا تفریحی اینترنت که اکنون بسیار مهم شده و مبنایی برای گسترش ارتباطات اجتماعی در فضای مجازی از طریق اپلیکیشن های پیام رسان بوده است. جدای از جنبه های مثبتی که به همراه داشته، خطراتی را نیز برای همه اقشار شهروندان به ویژه کودکان و نوجوانان ایجاد کرده است.
اما کودکان یکی از گروه های شهروندانی هستند که آسیب پذیرترین افراد در برابر آسیب های اینترنت هستند. آسیب هایی مانند آزار و اذیت جنسی در فضای مجازی یا حتی آگاهی از برخی مسائل مربوط به بزرگسالان قبل از سن بلوغ می تواند باعث بلوغ زودرس و حتی آسیب های روانی جدی در بزرگسالی شود. اینجاست که لازم است علاوه بر والدین، دولت ها نیز وارد عمل شوند و با ایجاد بسترهای ویژه برای استفاده کودکان از اینترنت، زمینه کاهش آسیب پذیری این قشر آسیب پذیر جامعه را فراهم کنند.
رئیس دولت دوازدهم گفت: اخلاق برایشان مهم است؛ اینترنت کودکان و آینده جوانان و حمایت از آن، فرهنگ، ایمان و آینده جوانان برای آنها مهم است و تا روزی که زنده است و رئیس جمهور است، از حقوق مردم دفاع می کند و حقوق مردم را نمی پذیرد. مردم مورد تجاوز قرار گیرد. همچنین وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرده بود که یکی از طرح های کاهش آفات فضای مجازی در دستور کار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اینترنت کودکان است.
در همین راستا در 22 آبان 1395 دستور انتشار «پیش نویس سند همراه و برنامه اقدام توسعه خدمات فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان» صادر شد. این سند در چهار هدف اصلی آموزش، فرهنگیسازی و ارتقای فضای مجازی کودکان، تامین محتوا و زیرساختهای ارتباطی مورد اعتماد، توسعه بازار و تقویت بنگاهها و مدیریت و رهبری برنامه عملیاتی تدوین شده و شامل 40 اقدام اولویت اول تحت عنوان هر یک از این اهداف
وی در این طرح ضمن بررسی چالش های فضای مجازی کودکان و نوجوانان و با اشاره به اسناد بالادستی و الزامات قانونی برای حفاظت و حراست از این حاشیه جامعه، ابعاد مختلف موضوع را از سه زاویه فرهنگی، اقتصادی تبیین کرد. و حقوق شهروندی، سپس به تبیین نقش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حمایت از توسعه زیرساخت ها و تنظیم قوانین، در راستای حفظ منافع کاربران و ارائه دهندگان خدمات و فعالان این حوزه و همچنین توجه به ترویج و فرهنگ در مجامع بین المللی.
در این سند با در نظر گرفتن اصول حاکم بر اکوسیستم خدمات فضای مجازی که بر تامین تمامی نیازهای ارتباطی و محتوایی مخاطبان اصلی (کودکان و نوجوانان)، تسهیل و فراهم کردن زیرساخت های اعتماد و حمایت متوازن از تمامی تولیدکنندگان تمرکز دارد، تامین کنندگان خدمات را اصول راهنما اکوسیستم دانسته و با ترسیم چشم انداز سند با تاکید بر توسعه فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان منطبق با هویت اسلامی – ایرانی، سهم مناسبی در اقتصاد این بخش دارد و افزایش تولید محتوا و خدمات مناسب برای کودکان و نوجوانان در این فضا. سرانجام سند حمایت از کودکان و نوجوانان در 27 خرداد 1400 به تصویب رسید.
بر اساس این گزارش، اگرچه موضوع اینترنت کودکان در سال های اخیر و از سوی دولت های مختلف بارها مطرح شده است، اما به نظر می رسد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم تمایلی به اقدام جدی در این زمینه نداشته است. . عیسی زارع پور – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از راه اندازی اینترنت پاک برای کودکان و نوجوانان در سال 1400 خبر داد و توضیح داد: ارائه اینترنت به کودکان نوعی تخصص در استفاده از اینترنت است که اکنون با اینترنت برای کودکان و نوجوانان آغاز شده است. پلتفرم های محبوب در جهان ابزارهای کنترل کودک و والدین بر روی پلتفرم آنها راه اندازی شده اند تا والدین بتوانند محتوایی را که فرزندانشان در معرض آن قرار می گیرند نظارت کنند.
البته پیش از این نیز اقداماتی از جمله راه اندازی سیم کارت های کودکان انجام شده است که به کمک آن والدین می توانند استفاده از خدمات تلفن همراه (تماس، پیامک و اینترنت) را برای فرزندان خود برنامه ریزی کرده و سیم کارت را از راه دور مدیریت کنند. فرزند شما پرداخت می کند و اجازه دهید کودکان آزادی عمل و امکان استفاده از تلفن همراه شخصی خود را در محیطی امن کشف کنند. همچنین تخصصی سازی شبکه های اجتماعی و پیام رسان برای کودکان، انطباق اپلیکیشن ها و اجرای طرح های مرتبط با فرزندپروری، آموزش و اطلاع رسانی به کودکان، والدین و معلمان در مورد تهدیدها و فرصت های مجازی، راه اندازی VOD برای کودکان و ایجاد مراکز شتاب دهی برای کودکان از دیگر اقدامات انجام شده است. بخش خصوصی در این زمینه بوده است.
سرانجام در شهریور 1401 طرح اینترنت کودکان توسط وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معرفی شد. با دسترسی به سایتی که تحت عنوان «اینترنت کودکان» معرفی شده است، به پدران و مادران اطلاع داده شد که می توانند دسترسی فرزندان خود به سایت های مختلف اینترنتی را با چند روش مدیریت کنند. همچنین در قسمتی از سایت رتبه یا لیست سایت های اینترنتی ذکر شده است و با ورود به این قسمت چهار عنوان سایت با رنگ های سبز، سفید، زرد و نارنجی مشاهده می شود که هر کدام شامل لیستی از سایت های قابل دسترسی کودکان می باشد. و نوجوانان
با راه اندازی سرویس اینترنت کودکان و نوجوانان (سرویس 456)، سه امکان به منظور حمایت از کودکان در فضای مجازی به خانواده ارائه می شود. ابتدا با شماره گیری *456، سپس از طریق وب سایت و در نهایت از طریق اپلیکیشن 456، این امکان برای خانواده ها فراهم می شود که دسترسی به اینترنت فرزندان و نوجوانان خود را با توجه به سن و شرایط آنها تعریف و مدیریت کنند. برای این منظور چهار سطح دسترسی در قالب چهار رنگ سبز، سفید، زرد و نارنجی تعریف شده است. در حال حاضر رنگ سبز (برای کودکان زیر 5 سال) در اپراتورها فعال شده است و به زودی سطوح دسترسی دیگر نیز تعریف می شود. .
همچنین امکان منعطفتر دیگری در قالب اپلیکیشن ارائه میشود، تا جایی که والدین میتوانند انتخاب کنند که کدام سرویس، کدام سایت و یا کدام اپلیکیشن را برای فرزندان فعال کنند و برای هر یک از اعضای خانواده، محدوده دسترسی سطح خاصی را تعریف کنند. برای تنظیم آن
کارشناسان معتقدند این طرح اقدام مناسبی برای ارائه خدمات مناسب به کودکان و دادن قدرت به خانواده ها برای ارائه اینترنت به فرزندانشان است. مشروط بر اینکه سایر طبقات اجتماعی را در بر نگیرد. آنها همچنین تأکید می کنند که اختیار و کنترل نباید از والدین سلب شود. در واقع اساس اینترنت برای کودکان ارائه سرویسی است که به والدین امکان کنترل، نظارت و مدیریت فرزندان خود را می دهد و این نباید چنین امکانی ایجاد کند که گاهی دولت ها به جای والدین و فقط تعداد معینی سایت تصمیم بگیرند. ، اما اگر سایت هایی وجود داشته باشد که باعث آرامش والدین شود، اشکالی ندارد و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
ICTNN
تیم تحرریه شبکه خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات